Medische lijm ontwikkeld dankzij zeepokken

Laurien Onderwater

10 augustus 2021 11:00

zeepokken

De kleefstof waarmee zeepokken zich aan oppervlakken hechten, inspireerde onderzoekers een medische lijm te maken die in enkele secondes het bloeden stelpt.

Scheepvaarders zijn er allesbehalve blij mee: zeepokken. De kreeftachtigen zetten zich vast op vrijwel elk oppervlak, dus ook op scheepsrompen. Als zo’n romp bezaaid is met zeepokken neemt de wrijving tussen schip en water toe, evenals het brandstofverbruik. Maar wetenschappers van het MIT en de Mayo Clinic prijzen de hardnekkige beestjes juist. De kleefstof die zeepokken produceren en waarmee ze zich vastklampen aan een oppervlak bracht ze op het idee een medische lijm te ontwikkelen met dezelfde eigenschappen. Het resulterende goedje kan een wond in 15 seconden dichten.

Lees ook:

Kleefeiwitten

De Amerikaanse wetenschappers namen het kleverige goedje van de zeepokken onder de loep. Daaruit bleek dat het een unieke samenstelling heeft. ‘Kleefeiwitten’, die zeepokken helpen zich aan oppervlakken te hechten, zijn gesuspendeerd in een olieachtige substantie die water en vuil afstoot. Hierdoor kunnen de eiwitten – en dus de zeepokken – zich nog steviger aan een romp, rots of zelfs een walvis hechten.

Het MIT-team besloot te proberen deze lijm na te bootsen door een kleefstof aan te passen die ze al eerder hadden ontwikkeld. Dit kleverige materiaal bestaat onder andere uit polyacrylzuur, N-Hydroxysuccinimide en chitosan, een suiker die het materiaal sterker maakt. De onderzoekers bevroren vellen van dit materiaal, vermaalden het tot microdeeltjes, en mengden die vervolgens met een siliconenolie, geschikt voor medisch gebruik.

Bloedstollend

De nieuw verkregen lijm werd getest op gewonde rattenharten en varkenslevers. Binnen 15 tot 30 seconden na het aanbrengen van de kleefstof, waarbij de onderzoekers lichte druk op de wond uitoefenden, verhardde de lijm en stopte het bloeden. De lijm werkte zelfs toen het team bloedverdunners (heparine) aan de varkens toediende, zodat het bloed niet spontaan stolsels vormde.

Verder bleef de lijm enkele weken intact, zodat het weefsel genoeg de tijd kreeg om te herstellen. Wel zette de kleefstof een ontstekingsreactie in gang, maar die was gering vergeleken met de infecties die commercieel verkrijgbare bloedstollende middelen veroorzaken, schrijft het team in Nature Biomedical Engineering. Na een aantal weken absorbeert het lichaam de lijm. Maar het spul kan ook eerder worden verwijderd door een vloeistof toe te voegen die de lijm oplost.

De volgende stap die de wetenschappers willen zetten, is de medische lijm op grotere wonden testen. Zal hij dan nog steeds goed dichten? Als die horde is genomen, kan het team verder gaan nadenken over het uitvoeren van klinische testen in mensen. Nog genoeg werk te verrichten dus.

Bronnen: Nature Biomedical Engineering, MIT via EurekAlert!, Mayo Clinic via EurekAlert!

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!