Zo’n 80 jaar geleden wilde Roy Plunkett een proefflesje gas leeggooien. Het gas was al weg, maar er zat wel een spekglad laagje aan de binnenkant. Tegenwoordig heet dat gladde spul Teflon – de bekende antiaanbaklaag. Zeven voorbeelden van toevallige ontdekkingen in de wetenschap.

>>> Lees ook: Zeven ontdekkingen die bij toeval zijn gedaan (1) <<<

1) Vaccin

Het verdwijnen van de pokken, in 1977, is te danken aan de doortastendheid van arts Edward Jenner. Hij vermoedde dat mensen die waren besmet met koeienpokken minder last hadden van de gevaarlijke gewone pokken. Om dit te toetsen, injecteerde hij in 1796 een gezond jongetje met pus uit koeienpokken. Een smerig en gevaarlijk experiment, maar gelukkig herstelde het kereltje snel en bleek hij daarna immuun. De vaccinatie was geboren.

2) Magnetron

Toen Percy Spencer aan het begin van de Tweede Wereldoorlog tijdens het onderzoeken van radaronderdelen microgolfstraling gebruikte, merkte hij dat de snoepreep in zijn zak was gesmolten. Daarna richtte hij de stralingsbron op een ei dat spontaan ontplofte in het gezicht van zijn collega’s. Met zijn ontdekking was hij de eerste magnetron op het spoor.

3) Klittenband

Uitvinder George de Mestral liep in 1941 met zijn hond door de natuur en vond bij thuiskomst allemaal zaden in diens vacht. Tijdens de lastige klus om die eruit te peuteren, ging er een lampje bij hem branden: dit zit eigenlijk best goed vast! De stekelige zaden die vast zaten geklit in het warrige hondenhaar vormden zo de inspiratie voor klittenband.

4) Sacharine

Je zou denken dat wetenschappers met grote voorzichtigheid omgaan met de chemische goedjes waarmee ze werken. Maar bij Constantin Fahlberg ging er in 1879 toch iets mis. Het verhaal gaat dat hij aan zijn vinger likte, dan wel een hap van zijn boterham nam, en merkte dat het wel erg zoet smaakte. Hij legde het verband met de stoffen waarmee hij werkte en ontdekte zo de kunstmatige zoetstof sacharine.

5) Post-it

Ze zitten op bureaus, koelkasten en computerschermen. Waar zouden we zijn zonder de Postit? Spencer Silver was voor zijn bedrijf 3M begin jaren zeventig op zoek naar supersterke lijm, maar kwam thuis met lijm voor de bekende plakrand van de memoblaadjes. En de gele kleur? Ook toeval. Art Fry, die met de lijm een prototype Post-it wilde maken, vond bij zijn speurtocht naar papierafval alleen maar gele vellen.

6) Zwaartekracht

Het verhaal dat Isaac Newton een appel op zijn hoofd kreeg toen hij in de tuin zat te mijmeren, is een mythe – de appel viel náást hem. Het inzicht was er niet minder om: hij vroeg zich plots af waarom de appel eigenlijk altijd loodrecht naar de grond valt. De verklaring kennen we inmiddels allemaal: massa trekt massa aan. We plukken dus nog steeds de vruchten van deze fruitige ingeving.

7) Witte druif

In 2007 werd ontdekt dat de kleur van witte druiven is ontstaan door een enorm zeldzame dubbele mutatie in het DNA. De Egyptenaren kenden al wel witte wijn, dus waarschijnlijk is die allereerste, toevallige witte druif meer dan drieduizend jaar geleden ontstaan. Voor de liefhebbers van een lekkere chardonnay of prosecco is het dus maar goed dat iemand die plant vond en dacht: een wítte druif! Da’s interessant…

Dit lijstje staat ook in de Know How-special ‘De 10’.

Beeld: 123RF

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!