Het is al jaren onduidelijk of dinosauriërs warm- of koudbloedig zijn. Dankzij een nieuwe methode weten we eindelijk het antwoord.

Vroeger werd aangenomen dat dinosauriërs koudbloedig waren. Reptielen stammen namelijk van ze af, en die zijn ook koudbloedig. Maar dino’s zijn ook de voorouders van vogels, die juist weer warmbloedig zijn. Omdat je aan een fossiel moeilijk kan zien of het dier warm- of koudbloedig was, blijft er veel onduidelijkheid over het antwoord. Met een nieuwe methode hopen paleontologen van Yale University een einde te maken aan de discussie.

Lees ook:

• ‘Dinosauruskoning’ Stan verhuist toch naar museum
• Waarom bepaalde dieren de ‘dinokiller’ wél overleefden

Metabolisme

Of een dier warm- of koudbloedig is, hangt samen met zijn metabolisme, een maatstaf voor hoe goed je voedingstoffen omzet in energie. Koudbloedige dieren krijgen hun lichaamstemperatuur van de omgeving. Daarom zie je reptielen graag zonnebaden; hun lichaam hoeft dan geen energie te gebruiken voor warmte, wat leidt tot een laag metabolisme. Warmbloedige dieren houden zelf hun lichaamstemperatuur op peil, wat veel meer energie kost. Daarom hebben zij een hoog metabolisme.

Dat verschil staat centraal in de nieuwe aanpak. Iedereen die ooit een vuurtje heeft gestookt, weet dat er na de verbranding altijd een restant overblijft, en dat geldt ook voor het verbranden van calorieën. Dat laat specifieke moleculen achter. Het team zocht met een microscoop naar deze moleculen in de botten van 55 verschillende dieren, waaronder dinosauriërs, moderne vogels en hagedissen. Uit de hoeveelheid blijkt of de dieren warm- of koudbloedig zijn.

De resultaten liepen wat uiteen. Sommige dinosauriërs, zoals de Triceratops en Stegosaurus, waren koudbloedig. Maar soorten als de Tyrannosaurus rex en Velociraptor bleken juist warmbloedig te zijn. Zij behoren tot de groep waaruit de moderne vogels zijn voortgekomen. Warmbloedigheid gaat dus verder terug dan je zou denken.

Debat

Dennis Voeten, conservator fossiele gewervelde dieren aan het Museum of Evolution van Uppsala University, denkt dat de onderzoekers iets op het spoor zijn: “Dit laat zien dat er meer in fossielen bewaard blijft dan je denkt. Het is heel bijzonder dat sommige soorten koudbloedig en andere warmbloedig waren.”

Ook Anne Schulp, hoogleraar vertebratenpaleontologie aan de Universiteit Utrecht, is positief: “Dit is een welkome aanvulling aan onze onderzoekstechnieken.” Hij reageert eveneens verbaasd op de ontdekking dat er zowel koudbloedige als warmbloedige dinosauriërs zijn. “Daar kunnen we nog een hoop debat over verwachten.”

Wel waarschuwt Voeten dat je voorzichtig moet zijn met conclusies trekken op basis van de methode. “Ze vergelijken dinosauriërs met dieren van nu, terwijl die misschien net iets andere eigenschappen hebben.” Er zal dus nog meer onderzoek nodig zijn om alle details uit te werken. Maar als iemand vraagt of dino’s koud- of warmbloedig zijn, weet je nu het antwoord: beide.

Bronnen: Nature, Field Museum, ScienceAlert

Beeld: Pixabay/BiancaVanDijk

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!