Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Hoe overleven bacteriën in de ruimte? Onderzoekers namen de bacterie Deinococcus radiodurans, berucht om zijn ruimtereizen, opnieuw onder de loep.
Overleven in de ruimte is geen makkie. De lage druk, extreme temperatuurschommelingen en uv-straling zijn funest voor (bijna) alle vormen van leven. Tóch weten sommige wezens, waaronder de bacterie Deinococcus radiodurans, te overleven onder de barre omstandigheden van de kosmos.
In 2001 ontdekten wetenschappers de bacterie op een stuk ingeblikt vlees dat was blootgesteld aan röntgenstraling. Om zijn merkwaardige overlevingsstrategieën te ontrafelen stellen wetenschappers de bacterie al jaren op de proef. In 2015 lanceerde wetenschappers de Tanpopo-missie, waarin de stralingsbestendige bacteriën meeliftten op de buitenkant van het internationale ruimtestation ISS. Nieuwe resultaten van het onderzoek zijn binnen en onlangs gepubliceerd in Microbiome.
Lees ook:
Bijzonder uiterlijk
Na een jaar in de ruimte te hebben doorgebracht stuurde het team een lading gedroogde bacterieklompjes terug naar aarde. In het lab vergeleken ze deze met een controle bacteriekolonie die in datzelfde jaar onder normale omstandigheden was gekweekt. Ondanks de lagere overlevingskansen van de ruimtebacteriën viel de schade mee.
Onder de elektronenmicroscoop bleken de bacteriënkolonies makkelijk te onderscheiden: de buitenkant van de ruimtebacterie zat namelijk vol opvallende vesikels, kleine transportblaasjes vol met stoffen. Daarnaast waren in deze bacteriën verschillende herstelmechanismen ingeschakeld en was de samenstelling van actieve eiwitten net even anders.
Herstelblaasjes
Juist die blaasjes op de buitenkant van de cel zijn mogelijk de sleutel tot een succesvol leven in de ruimte, menen de onderzoekers. Zodra de bacterie in de verzachtende omstandigheden op aarde belandt, duiken ze op als onderdeel van de stressreactie. De blaasjes zitten waarschijnlijk bomvol eiwitten essentieel voor het herstel van beschadigd DNA, transport van giftige stoffen en toevoer van voedingsstoffen. Verder onderzoek is echter nodig om de exacte rol van de eiwitten uit te pluizen.
Stap voor stap beginnen wetenschappers het overlevingsvermogen van de taaie bacterie steeds beter te begrijpen. Zeker nu astronauten steeds vaker en langer rondreizen in het heelal, en mogelijk bijdragen aan de verplaatsing van micro-organismen, is deze nieuwe kennis meer dan welkom.
Bronnen: Microbiome, ScienceAlert
Beeld: Ott et al., Microbiome, 2020