Bouw van ’s werelds hoogste sterrenwacht afgerond

Babette Weller

02 mei 2024 13:51

De nieuwe sterrenwacht, Tokyo University Atacama Observatorium in Chili

Het Tokyo University Atacama Observatorium (TAO) in Chili. Beeld: TAO Project

De sterrenwacht bevindt zich in Chili op een hoogte van 5640 meter en staat nu in de boeken van Guinness World Records.

Ruim 26 jaar geleden startte de bouw van een nieuw observatorium en op 30 april van dit jaar is die afgerond. Het Tokyo University Atacama Observatorium (TAO) staat op de top van een woestijnberg, de Cerro Chajnantor, in het noorden van Chili en is daarmee de hoogste ter wereld.

Lees ook:

Helder zicht

Deze plek is zorgvuldig gekozen. Door de droogte zitten er namelijk minder vochtdeeltjes in de atmosfeer die het licht verstoren. En in combinatie met de hoogte waar TAO staat, zorgt dit voor een enorm helder zicht. Dankzij die factoren – en door geavanceerde lenzen en sensoren – verwachten astronomen met TAO nieuwe, gedetailleerde informatie over de kosmos te verzamelen.

TAO beschikt over een grondtelescoop, de Simultaneous-color Wide-field Infrared Multi-object Spectrograph (SWIMS), die een breed beeld van de ruimte opvangt en dat op twee verschillende golflengtes doet. Die golflengtes geven elk aparte informatie over de ruimte. De astronomen hopen hiermee antwoorden te krijgen over het ontstaan van planeten en sterren, en uiteindelijk zelfs over het ontstaan van het universum.

Gezonds- en veiligheidsrisico’s

Bij de bouw van de sterrenwacht kwamen een aantal moeilijkheden kijken. Zo hield het TAO-team nauw contact met de Chileense regering en inheemse bevolking, om geen regels te overtreden en rechten te schenden.

In 2006, ruim acht jaar na de start van de bouw, werd de weg naar de top van Cerro Chajnantor pas voltooid, maar zelfs daarna was er nog steeds een vierwielaandrijving nodig om bovenaan te komen. Niet bepaald ideale omstandigheden voor het vervoeren van ultragevoelig astronomisch apparatuur…

Daarnaast bracht de bouw ook gezondheidsrisico’s met zich mee, omdat de kans op hoogteziekte hier aanzienlijk groot is. Dat is trouwens niet alleen een probleem voor de bouwers, maar ook voor de onderzoekers. In de toekomst is het dan ook de bedoeling dat astronomen en studenten van de Japanse universiteit de sterrenwacht op afstand kunnen besturen. Zover is het nu alleen nog niet.

Medewerkers met zuurstofflessen op de rug tijdens de bouw van de sterrenwacht op 5640 meter hoogte
Medewerkers met zuurstofflessen op de rug tijdens de bouw van de sterrenwacht op 5640 meter hoogte. Beeld: TAO project.

Bronnen: TAO Project, EurekAlert!, IFLScience

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!