Gaat deze hoppende robot buitenaardse werelden verkennen?

Karlijn Klei

05 juli 2020 23:59

SPARROW

Door met stoom van plek naar plek te hoppen, zouden kleine robots in de toekomst het mogelijk chaotische terrein van ijzige manen kunnen verkennen.

Aandrijving middels stoom klinkt wellicht als iets van vroeger, maar het lijkt erop dat de techniek een comeback gaat maken. De NASA experimenteert met stoomaandrijving om kleine robotjes in de toekomst ijzige, buitenaardse werelden zoals Europa en Enceladus te laten onderzoeken.

Lees ook:

Chaotisch landschap

Sinds hun ontdekking staan astronomen te popelen meer te leren over Jupiters maan Europa en Saturnus’ maan Enceladus. Mogelijk huizen beide werelden oceanen van zout water, verstopt ondergronds, onder een dikke laag ijs. Dat maakt zowel Europa en Enceladus razend interessant. Waar water is, is immers kans op leven.

Helaas is het onderzoeken van de natuurlijke satellieten zo makkelijk nog niet. De kans is volgens astronomen vrij groot dat het terrein van Europa en Enceladus een chaotische is; vol met diepe geulen en metershoge sneeuw- en ijsformaties. De meeste ruimterobots, zoals de rijdende rovers, komen op dergelijk terrein niet ver.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Jupiters maan Europa. Klik om te vergroten.

SPARROW

Daar komen de kleine robotjes van de NASA om de hoek kijken; de SPARROWs, voor Steam Propelled Autonomous Retrieval Robot for Ocean Worlds. Deze ronde bots, ongeveer half zo groot als een voetbal, zijn uitgerust met meetinstrumenten en avionica (toegepaste elektronica voor in de lucht- en ruimtevaart). Elk is omhuld door een sferisch, beschermend frame, en wordt, om de ijzige werelden zo min mogelijk aan te tasten, niet aangedreven met raketbrandstof, maar met stoom.

Met korte stoten moet SPARROW eenvoudig van plek naar plek hoppen. Veel energie is daar volgens de NASA niet voor nodig: de zwakkere zwaartekracht op de verre manen en het ontbreken van een atmosfeer, zorgt voor minimale weerstand. Per kleine ‘hop’ zou de verkenningsbot kilometers af kunnen leggen – veel makkelijker en sneller dan zijn rijdende tegenhangers dat zouden kunnen.

Computersimulatie waar te zien is hoe een groep SPARROWs (gekleurde bolletjes) het oppervlak van een ijzige maan verkennen. Dergelijke simulaties helpt men te bepalen wat de optimale ‘hop-afstand’ is. © NASA/JPL-Caltech

Heen en weer

Een lander moet dienen als basis voor de hoppende robotjes. Die verzamelt en smelt ijs – dat op de manen gelukkig in overvloed aanwezig is – en tankt daarmee de SPARROWs vol. Met dat water maken de hoppende bot de stoom die ze nodig hebben het maanoppervlak te verkennen. Als hun tanks bijna leeg zijn, keren ze terug naar de lander. Daar droppen ze verzameld materiaal en data, en worden ze weer bijgetankt voor de volgende verkenningsronde.

De eerste versie van de SPARROW werd in 2018 gepresenteerd. Sindsdien zijn de knappe koppen achter het project druk bezig de bots verder te ontwikkelen. Vooralsnog blijft het bij computersimulaties. Het zal dus ook nog wel even duren voor de robots werkelijk over het oppervlak van Europa en Enceladus hoppen.

Bronnen: JPL/NASA

Beeld: NASA/JPL-Caltech, NASA360/Youtube

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!