Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Duitse wetenschappers vinden het grootste ruimteobject tot nu toe: een superstructuur met de massa van tweehonderd biljard zonnen.
Van planeten tot complete sterrenstelsels, het heelal is gevuld met gigantische ruimteobjecten. Sommige van deze zijn wel miljoenen lichtjaren groot, maar er kan er maar één de grootste zijn. Volgens een groep wetenschappers van het Max Planck Instituut in Duitsland is dat Quipu: een superstructuur bestaande uit talloze sterrenstelsels.
Lees ook:
- Astronomen zien geboorte cluster van sterrenstelsels in vroege heelal
- Vijf ruimteobjecten met vreemde namen
- Verklaring gevonden voor mysterieus lichtsignaal in ver sterrenstelsel
Recordbreker
Superclusters zijn netwerken van zowel individuele als kleine groepen sterrenstelsels die door zwaartekracht met elkaar verbonden zijn. Tientallen van deze structuren liggen verspreid door het universum, met daartussen lichtjaren aan lege ruimtes. Tot voor kort was de Sloan Great Wall met zijn massa en omvang de recordhouder in deze categorie.
Maar, zo bewijst een groep wetenschappers Max Planck Instituut in München, het kan altijd groter. Afgelopen jaar vonden zij een hemellichaam van een nog grotere klasse: een superstructuur, bestaande uit bijna zeventig superclusters. Er is nog veel onduidelijk over deze structuren: ze zijn zó groot, dat ze niet binnen bestaande modellen van de kosmologische evolutie passen.
Gierigaard
Kosmoloog Hans Böhringer en zijn team vonden de superstructuur door data van de inmiddels inactieve ROSAT X-ray-satelliet te analyseren. Ze bestudeerden sterrenstelselclusters die zich op honderden miljoenen lichtjaren van de aarde bevinden. Aan de hand van een algoritme – dat rekening houdt met de afstand waarbij clusters nog als verbonden worden gezien – zagen ze dat daar een opvallend grote structuur aanwezig was.
Met een geschatte massa vergelijkbaar met die van 200 biljard zonnen (dat is 200 met vijftien nullen erachter) en een lengte van ongeveer 1,4 miljard lichtjaar is Quipu de grootste structuur die ooit in het universum is aangetroffen. Het onderzoeksteam ontdekte nog vier superstructuren, die samen met Quipu maar liefst 45 procent van de sterrenstelselclusters, 30 procent van de sterren, en 25 procent van de alle materie van het heelal bevatten.
De enorme massa van Quipu heeft volgens het team waarschijnlijk allerlei gevolgen voor omliggende ruimteobjecten. Zo zorgt het mogelijk voor een zwaartekrachtlens – een zwaartekrachtveld dat licht vervormt en metingen van kosmische achtergrondstraling beïnvloedt.
Incabegrip
De superstructuur is vernoemd naar een oude techniek van de Inca’s. Zij maakten touwen aan elkaar, waarbij de knopen informatie vastlegden op basis van kleur, volgorde en aantal. “Dit geeft een goed beeld van de superstructuur met zijn langwerpige vorm en vele zijtakken”, leggen de wetenschappers uit in hun onderzoek.
Hoewel Quipu op dit moment nog een grote, verbonden structuur vormt, vermoeden wetenschappers dat het in de verre toekomst uiteen zal vallen in kleinere groepen van sterrenstelsels. In de tussentijd kan het ons een heleboel leren over de evolutie van sterrenstelsels in het vroege universum. Er valt nog genoeg te onderzoeken: “Om nauwkeurige kosmologische metingen te kunnen maken, moeten de we eerst de effecten van Quipu op de omliggende ruimte begrijpen”, aldus de onderzoekers.
Bronnen: Infoversum, Arxiv, New Scientist