Hoe wegen ISS-astronauten zich?

André Kesseler

01 december 2021 15:00

astronauten

Even op de weegschaal staan, is voor astronauten in het ISS nog niet zo gemakkelijk. Hoe doen ze het dan?

Op aarde is het makkelijk. Kleren uit. Voetjes op de juiste plek. Zonodig even de buik inhouden zodat je de cijfertjes kunt zien en tenslotte stap je blij, tevreden of teleurgesteld van de weegschaal. Maar hoe, zo vraagt Jessica Rose zich af, wegen astronauten zich? Ze zijn toch gewichtloos?

Op zich lijkt het simpel. Als je constant hetzelfde weegt – namelijk niks – hoef je je ook niet al te veel zorgen te maken. Maar toch willen medici op de grond graag de gezondheid van de ruimtevaarders in de gaten houden. Vooral ook omdat er een moment komt dat ze weer aardbewoners worden.

Lees ook:

Op en neer

Er zijn in het ISS twee manieren om je massa te bepalen. De eerste is de Space Linear Acceleration Mass Measurement Device (SLAMMD), een apparaat dat dankbaar gebruikmaakt van Newtons tweede wet: kracht verandert de snelheid. Twee veren in een speciale arm duwen de astronaut een meter van zijn plek en vervolgens wordt gemeten hoe lang dat duurt en dus met welke versnelling hij of zij is weggeduwd. Doordat de kracht van die twee veren bekend is, valt zo de massa te berekenen.

De Russen hebben daar een eigen versie van, het Body Mass Measurement Device. De BMMD heeft één veer, maar gebruikt die om de persoon op en neer te bewegen. De massa wordt bepaald door te meten hoe lang die beweging duurt.

Ouderwets

Omdat de veren in beide systemen na verloop van tijd kunnen verslappen, zijn de metingen niet heel nauwkeurig. Bovendien zijn het relatief zware systemen en dus is er een jaar of tien geleden geëxperimenteerd met een systeem op basis van de Microsoft Kinect, waarmee je een spelcomputer zonder controller kunt besturen. De Kinect-sensors zouden een 3D-model van de astronaut kunnen maken. Dat vergelijkt de computer met het gewicht en de lichaamsafmetingen van 28.000 mensen en maakt op basis daarvan een inschatting van de massa.

Het systeem heeft, net als SLAMMD en BMMD, een nauwkeurigheid van plus of min 2,7 kilo, maar is een stuk lichter. Toch heeft de NASA, mogelijk doordat de ouderwetse ‘weegschalen’ al in het ISS zijn, er niet voor gekozen om het Kinect-systeem eraan toe te voegen. 

Deze vraag kon je vinden in KIJK 3/2021.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl

Beeld: NASA

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!