Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Dit filmpje, geschoten door de Solar Orbiter, toont onder meer coronaal mos, zonneregen en hoge pilaren van gas.
Afgelopen week maakten de vele regenbuien dan eindelijk plaats voor flink wat zonneschijn. Nu maar hopen dat de zon zich de komende dagen ook vaak laat zien. Maar in zoveel detail als op een onlangs gepubliceerd filmpje van de ruimtevaartorganisatie ESA zullen we onze moederster sowieso niet aanschouwen.
Lees ook:
Pluizige zon
De video is op 27 september 2023 gemaakt door een instrument op de Solar Orbiter. Deze op 10 februari 2020 gelanceerde observatiesatelliet bevond zich toen op ongeveer een derde van de afstand tussen de aarde en de zon.
Dichtbij genoeg om bijvoorbeeld het zogenoemde coronaal mos in beeld te brengen. Dit bestaat uit heel helder gas dat patronen maakt, vergelijkbaar met – zoals de naam al aangeeft – het mos op aarde. De zon doet door dit fenomeen pluizig aan. Coronaal mos vind je voornamelijk op plekken waar de magnetische velden het sterkst zijn, en is zo heet dat de meeste instrumenten het niet kunnen detecteren.
Het tweede dat de ESA in het bovenstaande filmpje uitlicht, zijn de spiculen. Dit zijn pilaren van gas die uit de chromosfeer van de zon, de laag onder de hete atmosfeer van de zon (de corona), het heelal in groeien. Soms tot een hoogte van 10.000 kilometer per uur – met een snelheid van 70.000 kilometer per uur. De enorme zuilen hangen vooral rond bij zonnevlekken, oftewel: donkere, koelere gebieden op de zon.
Plasmaklonten
Zo rond de 22 seconden op het filmpje verschijnt er een kleine uitbarsting. Koeler materiaal schiet even omhoog, om vervolgens weer richting de zon te vallen. Maar laat je vooral niet misleiden door het woordje ‘klein’: de uitbarsting is groter dan de aarde.
Als laatste vestigt de ESA nog de aandacht op de zonneregen. Deze materie is met minder dan 10.000 graden Celsius een stuk koeler dan de rest van de buitenste corona – de helderste delen van de zon hebben een temperatuur van maar liefst 1 miljoen graden Celsius. De regen bestaat uit plasmaklonten die onder invloed van de zwaartekracht terugvallen naar onze moederster.
Met deze en meer toekomstige filmpjes hoopt de ruimtevaartorganisatie uiteindelijk antwoord te geven op de vraag waarom de corona 150 keer heter is dan het oppervlak van de zon. Met andere woorden: we kunnen nog veel meer prachtige beelden van onze moederster verwachten.
Bronnen: ESA, The Guardian