In het ISS zijn meer schadelijke stoffen dan in de meeste huizen

Tim Tomassen

10 augustus 2023 15:00

Europees lab in het ISS

In het stof in het internationale ruimtestation zitten meer schadelijke stoffen, zoals PFAS, dan in een gemiddeld Amerikaans huis.

Ook astronauten in het internationale ruimtestation ISS ontkomen er niet aan: schoonmaken. En soms sturen ze een zak opgezogen stof terug naar de aarde. In een nieuwe studie analyseerden onderzoekers van de University of Birmingham (UK) dat stof. Zo ontdekten ze dat daar meer schadelijke componenten in zitten dan in het stof in de meeste Amerikaanse huizen. Ze beschreven hun bevindingen in het vakblad Environmental Science and Technology Letters.

Lees ook:

MP3-spelers

In het ruimtestof vonden de wetenschappers onder andere relatief hoge concentraties van polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s) en perfluoralkylstoffen (PFAS). Het gebruik van deze stoffen is verboden of slechts beperkt toegestaan vanwege hun schadelijke effecten op de menselijke gezondheid. Sommige PAK’s zouden bijvoorbeeld het risico op kanker verhogen. PFAS, ook bekend als forever chemical, breken (haast) niet af en hopen zich daardoor op in het milieu en hebben verschillende nadelige gezondheidseffecten voor mensen.

Volgens de onderzoekers zouden deze schadelijke stoffen te wijten zijn aan het gebruik van verschillende coatings. Die zijn aangebracht om bijvoorbeeld de ontvlambaarheid van materialen aan boord van het bijna 30 jaar oude ISS te beperken. Ze zijn vaak gemaakt van materialen waarvan nu bekend is dat ze schadelijk zijn. Doordat de ioniserende straling in de ruimte sterker is dan op aarde, breken ze sneller af en komen ze in het stof terecht.

Mogelijk is een deel ook afkomstig van commerciële apparaten zoals camera’s, MP3-spelers, tablets, medische apparaten of kledingstukken die astronauten mee aan boord van het ruimtestation nemen.

Nieuw ruimtestation

Hoewel de concentraties schadelijke stoffen in het ISS hoger zijn dan in de meeste Amerikaanse huizen, zijn ze niet schrikbarend hoog. In sommige huizen liggen de niveaus namelijk (veel) hoger. Astronauten lopen dus niet meteen gevaar door een bezoek aan het ruimtestation.

Toch zijn de vindingen van deze studie belangrijk voor het ontwerp van een volgende basis. “Onze bevindingen hebben gevolgen voor toekomstige ruimtestations, waarvoor het mogelijk kan zijn veel verontreinigingsbronnen te vermijden. Bijvoorbeeld door zorgvuldig materiaalkeuzes te maken in de vroege ontwerp- en constructiefases,” zegt Stuart Harrad, co-auteur van de nieuwe paper, in een persbericht.

Het ISS gaat in 2031 met pensioen en er worden volop plannen gemaakt voor een opvolger. In KIJK 3/2023 lees je alles over de meest kansrijke kandidaten.

Bronnen: Environmental Science and Technology Letters, University of Birmingham, Gizmodo

Beeld: NASA