Deze exoplaneet lijkt minimaal 97 procent van het licht te absorberen. Dit zou worden veroorzaakt door zijn opmerkelijke atmosfeer.
Het thema ‘Super black is the new black’ lijkt aan te houden. We lieten het al een keer langskomen bij de extreem zwarte veren van de paradijsvogel en het allerzwartste gebouw dat werd gebouwd ter ere van de Winterspelen, maar nu nemen we je mee naar een andere planeet.
In het heelal komt de donkere kleur namelijk niet alleen voor als je ’s nachts naar boven kijkt. In 2014 werd bijvoorbeeld ook de superzwarte hete Jupiter WASP-104b ontdekt. Wetenschappers denken nu dat die planeet wel tussen de 97 en 99 procent van het licht absorbeert, zo valt te lezen in het nog niet geverifieerde paper op ArXiv.org.
Hete Jupiter
Exoplaneten zijn erg moeilijk te vinden, maar hete Jupiters zijn exoplaneten die het makkelijkst kunnen worden gevonden. De planeten draaien namelijk in een kleine cirkel om hun ster – een ‘jaar’ duurt daar slechts enkele aarddagen – waardoor elke keer dat de planeet tussen de ster en de telescoop instaat een dipje in het licht (een transit) wordt gemeten.
“Door goed te zoeken naar een extra planeetsignaal voor en na de transit, kun je meten hoeveel straling er van de planeet afkomt en dus hoe donker hij is”, vertelt astronoom Daphne Stam. “Je moet daarvoor wel de grootte van de planeet weten, want een grote, donkere planeet kan bijvoorbeeld eenzelfde signaal geven als een kleine, lichte planeet. De planeetgrootte kun je uit de sterkte van het dipje sterlicht halen.”
“Als de planeet wel licht zou reflecteren, zou je dat zien als de planeet achter de ster verdwijnt”, legt astronoom Ignas Snellen uit. “Op dat moment komt er een heel klein beetje minder licht van het planeet/ster-systeem af. Dit effect werd in dit geval niet – tot minder dan een honderdduizendste – gezien, waardoor ze konden afleiden dat de planeet minder dan drie procent van het sterlicht reflecteert.”
Atmosfeer
De oorzaak van de hoge lichtabsorptie zou bij de atmosfeer van de planeet liggen. De atmosfeer bevat waarschijnlijk een mengsel van natrium- en kaliumatomen, die het binnenkomende licht absorberen.
Verder draait de hete Jupiter in synchrone rotatie om zijn ster. Dit betekent dat altijd de dezelfde kant van de planeet naar de ster wijst. Hierdoor wordt één kant constant belicht en verwarmd en omdat de WASP-104b heel dicht bij zijn ster staat – ongeveer 4,3 miljoen kilometer – wordt het zo heet dat er geen wolken worden gevormd. En wolken staan er nou juist om bekend dat ze veel licht reflecteren. Net zoals ijs, dat door de hitte vanzelfsprekend ook niet aanwezig is.
“De auteurs weten alleen niet hoeveel van het planeetsignaal daadwerkelijk gereflecteerd sterlicht is en hoeveel er van de warmtestraling is van de planeet”, kaart Stam aan. “Daar zijn extra metingen bij andere golflengtes voor nodig.”
Donkerste
“Het is heel interessant dat sommigen van de hete Jupiters heel donker zijn”, zegt Snellen. “Maar nieuw is het niet.” Tot nu toe is de TrES-2b de ‘donkerste’ hete Jupiter, die slechts 0,1 procent van het licht weerkaatst, dus of WASP-104b dus daadwerkelijk zo zwart is, valt nog te bezien.
Bronnen: ArXiv.org, Science Alert, Daily Mail, Paul Wesselius
Lees ook:
Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!