Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
De iconische Grote Rode Vlek van Jupiter is voor het eerst gezien in 1665. Maar opmerkelijk genoeg is de vlek volgens een nieuwe studie pas 190 jaar oud.
In 1665 ontdekte de Italiaanse astronoom Giovanni Cassini een gigantische donkere vlek op Jupiter die hij de ‘Permanente Vlek’ noemde. En vandaag is er nog steeds een ‘Grote Rode Vlek’ te zien op de gasreus. Inmiddels weten we dat het een storm is, die groter is dan de aarde. Maar, zo schrijven astronomen nu in Geophysical Research Letters, die storm is misschien niet dezelfde als die Cassini in de zeventiende eeuw zag.
Lees ook:
Krimpende storm
Meldingen van de in 1665 ontdekte vlek stopten in 1713. Pas in 1831 doken er weer waarnemingen op van een vlek, op precies dezelfde plek. Astronomen twijfelen daarom al langer of de Permanente Vlek, en de Grote Rode Vlek die we nu zien, dezelfde storm zijn.
Wetenschappers van de Universiteit van Baskenland leveren daar nu nieuw bewijs voor aan. Daarvoor vergeleken ze tekeningen uit de zeventiende eeuw met foto’s van nu. Als de tekeningen klopten, was de Permanente Vlek een stuk kleiner dan de Grote Rode Vlek. Als het dezelfde storm zou zijn, moet hij enorm snel zijn gegroeid tussen 1713 en 1831. Maar dat is onwaarschijnlijk, de Grote Rode Vlek krimpt juist.
De wetenschappers denken daarom dat de twee vlekken waarschijnlijk aparte stormen zijn. Er blijft overigens wel nog enige onzekerheid, want het is onmogelijk om te bepalen hoe betrouwbaar de tekeningen uit de zeventiende eeuw zijn.
Ondanks dat de Grote Rode Vlek waarschijnlijk een stuk jonger is dan gedacht, is die met een leeftijd van zo’n 190 jaar nog altijd de langstlevende wervelwind in het zonnestelsel.
Gaat de grote rode vlek ook verdwijnen?
De astronomen hebben de verzamelde data daarnaast ook ingevoerd in computersimulaties om de levensloop van de huidige storm in kaart te brengen. Daaruit bleek dat instabiele winden op Jupiter een soort proto-Grote Rode Vlek hebben gevormd. Die storm is daarna gekrompen, wat resulteerde in de snel draaiende Grote Rode Vlek die nu te zien is.
De onderzoekers willen nu kijken of ze hun computermodellen kunnen gebruiken om te voorspellen of de huidige storm ooit zal verdwijnen – zoals dus misschien ook met Cassini’s permanente vlek is gebeurd.
Bronnen: Geophysical Research Letters, AGU