Kleinste ‘kannibalistische’ sterrenstelsel ooit gevonden

Karlijn Klei

14 oktober 2018 10:59

dwergstelsel

Zelfs hele kleine sterrenstelsels blijken af en toe een buurstelsel ‘op te peuzelen’.

Als twee – of meer – sterrenstelsels botsen, kan de grootste van de groep de rest als het ware opslokken. Dat de giganten onder de sterrenstelsels daar een handje van hadden, wist men al een tijdje. Maar ook de kleintjes lijken af en toe een buurstelsel te ‘verorberen’, zo schrijft een team Spaanse astronomen onlangs in vakblad Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. De astronomen zouden het kleinste ‘kannibaalstelsel’ ooit gevonden hebben.

Lees ook: Kan de aarde heter worden door een botsing?

Grote ‘eetlust’

Het gaat om het Sextants sterrenstelsel, een klein, oud stelsel, relatief dichtbij onze eigen Melkweg. Veel kleiner (lees: lichter) dan de Milky way is dit 12 miljard jaar oude dwergstelsel. Zo’n 100.000 zonnemassa’s lichter, om precies te zijn. Maar ondanks zijn kleine massa, lijkt Sextants een grote eetlust te hebben.

Al meer dan eens zagen we gigantische sterrenstelsels samensmelten. Bron: NASA, ESA, the Hubble Heritage and Collaboration, y A. Evans.

Bijzondere samenstelling

Astronomen van het Instituut voor Astrofysica op de Canarische eilanden en de Universiteit van La Laguna keken naar de kleur, helderheid en omloopsnelheid van Sextants’ sterren. Wat bleek: het dwergstelsel leek twee ‘soorten’ te bevatten: blauwe, metaalarme sterren, en rode sterren, rijk aan metalen.

Hoewel de blauw sterren een net cluster vormden, bevonden de metaalrijke sterren zich in een wat rommelige, elliptische baan. De aanwezigheid van beide groepen, zo anders in hun hoeveelheid metalen, zou volgens de onderzoekers kunnen duiden op de versmelting van twee stelsels – ofwel dat Sextants een kleinere buur ‘opgeslokte’.

NASA verwacht dat over een paar miljard jaar ook de Melkweg en het Andromeda sterrenstelsel zulllen botsen. Bron: NASA; ESA; Z. Levay and R. van der Marel, STScI; T. Hallas; and A. Mellinger

Snelheid

Ook aan de snelheden van de sterren zagen de onderzoekers iets bijzonders. In het hart van het dwergstelsel zou zich een razendsnel bewegende ring van metaalarme exemplaren bevinden – veel armer en met een veel hogere omloopsnelheid dan andere sterren in Sextants. Ook dat zou volgens de astronomen een aanwijzing kunnen zijn dat het dwergstelsel eerder een metaalarme buur opnam.

Of dat echt het geval is, of dat deze ring bij het ontstaan van het dwergstelsel ‘vers’ vormde, moet verder onderzocht worden, menen de wetenschappers. In ieder geval lijkt er met deze vondst weer een ‘record’ te zijn verbroken.

Bronnen: IACLive Science, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society

Beeld: ESA/Hubble & NASA

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!


Meer Nieuws