Waarom is de maan soms overdag te zien?

KIJK-redactie

06 januari 2021 16:00

maan overdag

Antoine Brok vraagt zich af hoe het kan dat de maan soms overdag te zien is. Hoort die dan niet aan de andere kant van de aarde te staan?

Dat is een veelgehoord misverstand. De maan staat net zo vaak overdag aan de hemel als ’s nachts. Dat komt doordat hij ten opzichte van de zon niet altijd aan dezelfde kant van de aarde staat.

Lees ook:

Schijngestalte van de maan

De maan draait in zo’n 29,5 dag rond de aarde – vandaar de term ‘maand’. Door die draaiing staat de maan soms tussen de aarde en de zon in, soms aan de andere kant van de aarde en soms ergens aan de zijkant. Als de maan niet aan de zonkant staat, is hij alleen ’s nachts te zien. Maar als de maan wel tussen de aarde en de zon in staat, zie je hem juist alleen overdag. En wanneer de maan aan een van de zijkanten staat, verschijnt hij een deel van de dag en een deel van de nacht aan de hemel.

In die gevallen zie je de maan telkens wel in een andere vorm, een zogeheten schijngestalte. We zien namelijk alleen het deel van de maan dat zonlicht richting de aarde kaatst. Wanneer de maan aan de zonkant staat en dus overdag te zien is, is dat gedeelte klein. Vooral de ‘achterkant’ van de maan vangt dan zonlicht op, maar die kant zien we vanaf de aarde niet. We zien dan hooguit een smalle sikkel. Staat de maan aan de andere kant van de aarde, dan vangt zijn gehele ‘voorkant’ zonlicht op dat langs de aarde is gescheerd. Het is dan volle maan. En een volle maan kun je dus wel alleen na zonsondergang zien.

Staat de maan vanaf de zon gezien aan de zijkant van de aarde, dan zien we ongeveer de helft ervan, en slechts een deel van de dag: een week voor volle maan alleen ’s avonds, een week na volle maan alleen ’s ochtends.

Deze vraag staat ook in KIJK 3/2020.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl

Tekst: Yannick Fritschy

Beeld: VENKAT MANGUDI/CC BY-SA 2.0

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!