Mars grijnst van oor tot oor

Karlijn Klei

23 januari 2021 09:00

Mars

Tien jaar na de eerste foto van een ‘blije krater’ op het oppervlak van de rode planeet, bleek de grijns onlangs nog breder geworden te zijn.

Een lachend huis, een verbaasde auto of een fronsende appel – mensen hebben er een handje van overal gezichten in te zien. Ook elders in het universum spot men af en toe structuren die wel heel veel van gelaatstrekken weg hebben. Op de zuidpool van buurplaneet Mars bijvoorbeeld, daar kiekte een van NASA’s ruimtesondes in 2011 de lachende toet van een kraterformatie. De rode planeet lijkt goed gemutst: op een recente foto is de ‘grijns’ namelijk nog breder geworden.

Lees ook:

Blije krater

De Happy Face Crater, zo doopten de astronomen de grijnzende krater. In 2011 spotten ze de structuur, in het zuidpoolgebied van Mars, voor het eerst. Onlangs, bijna tien jaar later, werd de krater opnieuw gekiekt.

De foto’s zijn gemaakt door de Mars Reconnaissance Orbiter (MRO), een ruimtesonde van de NASA die sinds 2006 poogt het oppervlak van onze rode buur zo gedetailleerd mogelijk in kaart te brengen. Dat doet de sonde onder meer met het HiRISE-instrument (voor High-Resolution Imaging Science Experiment): de krachtigste camera die we tot nu toe met een ruimtesonde meestuurden.

Marsklimaat

De planeet – of de krater – lijkt in zijn nopjes: de ‘lach’ is namelijk nog breder geworden. Dat, en de andere veranderingen die in het kratergezicht te zien zijn, zoals de ‘grotere neus’ zijn het gevolg van een afname van de vorst. In 2011 bedekte die veel meer van de rode marsgrond.

De veranderingen in het aangezicht zijn het gevolg van het verdwijnen van de vorst door zogenaamde vervluchtiging (sublimatie). Koolstofdioxide op de planeet bevriest tijdens de Martiaanse winters en wordt als dun laagje ‘ijs’ op de grond afgezet. Als de zon erop schijnt, smelt het niet eerst, maar verdampt direct.

Het kieken van de blije krater is meer dan een gezellige bijkomstigheid. Door dergelijke veranderingen te peilen, krijgen wetenschappers een beter beeld van het klimaat van de rode planeet, zo schrijft Ross Beyer van HiRISE.

De lachende krater (linksboven, ondersteboven), gemaakt door MRO, HiRISE op 13 december 2020. © NASA/JPL/University of Arizona

Bronnen: University of Arizona, HiRISE

Beeld: NASA/JPL/University of Arizona

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!