De NASA breekt het record voor langdurige wetenschappelijke ballonmissies. Vliegend boven Antarctica verzamelde de ballontelescoop GUSTO in 57 dagen informatie over de kosmos.

Elk jaar lanceert de NASA tien ballontelescopen voor ruimtemissies. Eén hiervan – GUSTO – vloog ruim 57 dagen boven Antarctica om informatie over de kosmos te verzamelen en brak hiermee het record. De missie is een samenwerking tussen University of Arizona, Johns Hopkins University, de NASA, en het Nederlandse SRON.

Lees ook:

• NASA’s tweede ballontelescoop stort neer in de Grote Oceaan
• Nieuwe ballontelescoop schiet eerste foto’s

GUSTO is de nieuwe recordhouder

De NASA richtte ruim 30 jaar geleden het ‘NASA Balloon Program’ op. Gigantische ballontelescopen gevuld met helium worden kilometers ver de lucht in gestuurd om observaties van de kosmos te maken. Hoelang ze in de lucht kunnen blijven, hangt onder andere af van weersomstandigheden.

Eind december lanceerde NASA een nieuwe ballon, de Galactic/Extragalactic ULDB Spectroscopic Terahertz Observatory (GUSTO) vanaf Antarctica. Hier hielden onderzoekers de vlucht nauwlettend in de gaten. GUSTO was uitgerust met een telescoop, waarmee wetenschappers de ruimte tussen de sterren onderzochten, het interstellair medium.

Scherper en goedkoper

GUSTO vloog op 38.000 kilometer hoogte boven het Zuidpoolgebied. Op die hoogte zijn er veel scherpere foto’s te maken dan vanaf de grond; waterdamp in de atmosfeer verstrooit namelijk het licht. GUSTO vloog boven het grootste deel van die waterdamp. De ballontelescoop cirkelde wekenlang boven Antarctica, hierbij bewoog hij met de wind mee.

‘s Nachts maakte hij foto’s van de sterrenhemel en overdag laadden zonnepanelen de batterijen op. Vergeleken met ruimtetelescopen zijn deze ballontelescopen veel goedkoper, helium is namelijk een stuk goedkoper dan raketbrandstof.

Op 26 februari landde GUSTO veilig op Antarctica na een afdaling met een parachute. De ballon was toen 57 dagen, 7 uur en 38 minuten in de lucht geweest. Daarmee verbrak hij met ruim twee dagen het record dat tien jaar geleden werd gezet door NASA’s Super-TIGER ballon.

Christopher Walker van de University of Arizona leidde de missie. Maar GUSTO heeft ook een Nederlands tintje: de TU Delft en het Netherlans Institute for Space Research (SRON) hebben onderdelen geleverd, zoals camera’s, detectoren en lasers. Jose Silva was namens SRON zelfs aanwezig in Antarctica.

Openingsbeeld: NASA

Bronnen: NASA, ScienceNASA, JohnHopkins University, Smithsonian Magazine, KIJK

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!