Een groep van 19 ruimterotsen voorbij Jupiter, zogenaamde centaurs, zou volgens onderzoekers afkomstig zijn van buiten ons zonnestelsel.

Niet alles in ons zonnestelsel is hier ook ontstaan. In 2017 spotten astronomen voor het eerst zo’n interstellaire bezoeker: sigaarvormige ruimterots ‘Oumuamua. Twee jaar later zagen we er nog een: ook komeet 2I/Borisov ontstond in een heel ander zonnestelsel voor hij zich in de onze waande.

Met name ‘Oumuamua deed de hoofden van de astronomen op hol slaan, en dat doet het kosmische object nog steeds. Maar volgens onderzoekers van het Franse CNRS en het UNESP in Brazilië, is het duo misschien zo uniek nog niet. Althans, ze zijn misschien niet de enige twee interstellaire bezoekers die we de afgelopen jaren hebben gehad. De astronomen vonden nog 19 andere objecten die hun roots mogelijk in een heel ander zonnestelsel hebben.

Lees ook: Kosmische indringer onder de loep

Half komeet, half planetoïde

In 2018 ontdekten dezelfde onderzoekers 2015 BZ509 (later Ka‘epaoka‘awela), een planetoïde die, na hier mogelijk vanuit een ander zonnestelsel gekomen te zijn, uiteindelijk in een baan nabij Jupiter settelde. Maar Ka‘epaoka‘awela lijkt dus misschien niet de enige te zijn.

De 19 recent ontdekte, mogelijk interstellaire ‘ruimterotsen’ zijn mysterieuze objecten die zich in een baan tussen Jupiter en Neptunus begeven. Ze zijn vernoemd naar de mystieke wezens uit de Griekse mythologie, de centaurs, die half mens half paard zijn. De kosmische tegenhangers hebben namelijk ook zo’n dubbele identiteit: ergens tussen komeet en planetoïde.

Vreemd gedrag

Deze centaurs hebben een reeks bijzondere eigenschappen. Zo hebben ze heel vreemde omloopbanen. Sommige, zoals Ka‘epaoka‘awela draaien bijvoorbeeld de ‘verkeerde’ kant op – tegen de richting in die we gewend zijn van het ‘verkeer’ in ons zonnestelsel. Anderen draaien met een vreemde hoek waardoor ze ver boven en onder de vlakke schijf rond hun gastheer waarin de meeste objecten hun baan volbrengen.

Om te achterhalen waarom de groep zich zo vreemd gedraagt, richtten de onderzoekers zich tot computersimulaties. Zo’n 4,5 miljard jaar geleden, werd onze nog piepjonge zon omcirkeld door een dikke schijf van stof en gas. Uiteindelijk zouden uit die disk de planeten, manen en andere objecten vormen die zich nu in ons zonnestelsel bevinden. Veel planetoïden en kometen ontstonden toen ook, ofwel uit overgebleven beetjes materiaal, of als splinters die na een botsing tussen grotere objecten de ruimte in werden geschoten.

Bezoekers?

Uit de simulaties maakten de onderzoekers op dat de 19 objecten toen, al die jaren geleden, haaks op de materiaaldisk rond de zon draaiden, en vele malen verder. Dat zou suggereren dat de centaurs niet hier, maar in een ander zonnestelsel ontstaan zijn, voor ze gegrepen werden door de zwaartekracht van onze zon.

Helemaal zeker is het nog niet dat de 19 centaurs en Ka‘epaoka‘awela werkelijk in een ander zonnestelsel ontstaan zijn. Dat moet verder onderzoek uitwijzen.

Bronnen: Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (MNRS), New Atlas

Beeld: CNRS