Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Om je werkweek goed te starten, elke maandag een tof wetenschappelijk of technisch beeld op onze site. Deze keer: spiraalstelsels in ongekend detail.
Op nieuwe beelden van de James Webb-ruimtetelescoop schitteren negentien nabije spiraalvormige sterrenstelsels in ongekend detail. Het Melkwegstelsel waar ons zonnestelsel zich in bevindt, is ook spiraalvormig. Maar doordat wij daar middenin zitten, is het moeilijk om het in zijn geheel te bekijken en bestuderen. Om er toch meer over te leren, kijken astronomen naar andere spiraalvormige stelsels in de buurt.
En deze beelden maken opeens veel meer onderzoek mogelijk. “De nieuwe Webb-foto’s zijn spectaculair”, zegt onderzoeksleider Janice Lee, “zelfs voor astronomen die al tientallen jaren onderzoek doen naar dit soort sterrenstelsels.”
Lees ook:
- Picture Perfect: kleinste bruine dwerg ooit
- Picture Perfect: overblijfselen en echo’s van een ontplofte ster
Exploderende sterren
Dankzij zijn infraroodcamera’s kan James Webb goed temperatuurverschillen zien. Relatief koele stof- en gaswolken vallen daardoor op, terwijl die bij ‘gewone’ telescopen nauwelijks te zien zijn. Dit soort wolken – op deze beelden in rood, oranje en geel – komen vooral voor in de spiraalarmen van de stelsels en zijn de bouwstoffen voor nieuwe sterren. Oudere sterren zitten vooral in de kernen van de spiraalstelsels en hebben op de beelden een blauwe tint.
Volgens het Webb-team vallen vooral de ‘gaten’ in de spiraalarmen op; dit zijn gebieden met veel minder stof en gas. Waarschijnlijk is dat weggeblazen door exploderende zware sterren, zogenoemde supernova’s.
Door de miljoenen sterren en de structuren van deze stelsels te bestuderen hopen astronomen meer te leren over zowel het stervormingsproces als de evolutie van spiraalvormige sterrenstelsels.
Bronnen: James Webb, de Volkskrant
Beeld: NASA, ESA, CSA, STScI, Janice Lee (STScI), Thomas Williams (Oxford), PHANGS Team