De Poolster heeft vlekken, is zwaarder dan gedacht én helderder dan ie zou moeten zijn, zo heeft een internationaal team van astronomen vastgesteld.

Met het blote oog zijn de sterren niet meer dan minuscule lichtpuntjes aan de nachtelijke hemel. Maar tegenwoordig kunnen astronomen, door het licht van verschillende telescopen te combineren, daadwerkelijk details zien op het oppervlak van sterren die niet al te ver van ons vandaan staan.

Uit nieuw onderzoek van Harvard-astronoom Nancy Evans en collega’s blijkt nu dat de Poolster, die zeelieden al eeuwenlang gebruiken bij het navigeren, vlekken op zijn oppervlak heeft. Een indrukwekkende waarneming, als je bedenkt dat het oppervlak van de Poolster gezien vanaf de aarde zo klein is als een euromunt op 5000 kilometer afstand.

Lees ook:

• James Webb vindt zes planeten zonder ster – en daar kunnen we veel van leren
• Far Out: Sterrenkundigen maken exotisch alternatief voor zwarte gaten nóg exotischer

Flinke jongen

Wat de Poolster verder bijzonder maakt, is dat hij de dichtstbijzijnde Cepheïde is – een bijzonder type ster dat pulseert in een voorspelbaar tempo. Bovendien is hij een de weinige zichtbare Cepheïden die deel uitmaken van een dubbelster – of, in dit geval, zelfs een ‘driedubbelster’. Handig, want uit de bewegingen die de Poolster maakt ten gevolge van zijn metgezellen, kun je afleiden hoe zwaar hij is.

Uit de baanmetingen van Evans en haar team blijkt nu dat de Poolster een flinke jongen is: hij weegt ongeveer vijf keer zoveel als onze zon. Daarmee is hij twee keer zo zwaar als uit eerdere schattingen kwam. “Het verschil tussen de voorspelde en de gemeten massa kwam voor ons als een verrassing”, zegt Evans.

Onopgelost mysterie

Daarnaast blijkt de Poolster helderder dan je zou verwachten. Een interessante vondst, zegt Lex Kaper, sterrenkundige aan de Universiteit van Amsterdam en zelf niet betrokken bij het onderzoek. Eerder stelde Kaper namelijk zelf al vast dat zware sterren die een dubbelster vormen met een zwart gat of neutronenster meer licht afgeven dan je zou denken. Dat is dus ook het geval voor de Poolster, die deel uitmaakt van een heel ander type dubbelster. “Waarom dat zo is, is nog een onopgelost mysterie”, zegt Kaper.

Bron: The Astrophysical Journal

Beeld: yavorzhelyazkov/Pixabay

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!