Astronomen vermoeden dat de ringen van Saturnus veel ouder zijn dan gedacht. Ze zien er namelijk jeugdiger uit dan ze daadwerkelijk zijn.

Hoewel alle gasplaneten in ons zonenstelsel ringen hebben, zijn die van Saturnus verreweg het meest opvallend. Oorspronkelijk dacht men dat die ijzige ringen ongeveer even oud waren als de planeet zelf – zo’n 4,5 miljard jaar. Door de jaren heen moeten die vervolgens donkerder zijn geworden doordat ze vervuild raakten met micrometeorieten (rotsachtig puin dat kleiner is dan een zandkorrel). Maar in 2019 bleek uit gegevens van de Cassini-ruimtesonde dat de ringen juist vrij helder en schoon zijn. Op basis daarvan schatten wetenschappers destijds dat ze jonger dan 400 miljoen jaar oud moeten zijn.

In een nieuwe studie in vakblad Nature Geoscience schrijven astronomen dat de ringen van Saturnus misschien toch wel miljarden jaren oud zijn, maar dat ze er gewoon jeugdig uitzien.

Lees ook:

• Wetenschappers vinden bewijs voor een planetaire ring om de aarde
• ‘Vernietiging maan leidde tot de ringen van Saturnus’

Ringen worden schoongemaakt

De onderzoekers kwamen tot die conclusie nadat ze de botsingen tussen de micrometeorieten en de ijzige ringen simuleerden met computermodellen. Daaruit bleek dat de hoge snelheid van de botsingen ervoor zorgt dat de micrometeorieten verdampen. Die damp zet vervolgens uit, koelt af en condenseert binnen het magnetische veld van Saturnus tot geladen nanodeeltjes.

Volgens de simulaties kunnen er daarna drie dingen gebeuren met die deeltjes: ze botsten tegen Saturnus aan, ze worden in de atmosfeer van de planeet getrokken, of ze ontsnappen aan de zwaartekracht van de planeet en verdwijnen de ruimte in. Dat betekent dat er maar weinig deeltjes in ringen achterblijven, waardoor die relatief schoon blijven. Ze zien er hierdoor jonger uit dan ze daadwerkelijk zijn.

Volgens de onderzoekers is het mogelijk dat dezelfde processen zich ook afspelen in de ringen van Uranus en Neptunus. Ze benadrukken wel dat hun hun bevindingen nog met echte metingen bevestigd moeten worden.

Bron: Nature Geoscience

Beeld: NASA/JPL/Space Science Institute

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!