Spitzer-ruimtetelescoop zwaait af

Karlijn Klei

31 januari 2020 16:00

spitzer

Na ruim zestien jaar trouwe dienst, is de missie van NASA’s ruimtetelescoop Spitzer onlangs officieel ten einde gekomen.

Na het universum meer dan 6000 dagen bestudeerd te hebben, is de Spitzer-ruimtetelescoop met pensioen. Mission control schakelde het ruimtevaartuig tijdens het laatste halfuur van donderdag 30 januari 2020 uit. Daarmee werd officieel een punt gezet achter de uiterst succesvolle, uiteindelijk bijna 16,5 jaar durende missie van de ruimtetelescoop. We zullen je missen, Spitzer!

Lees ook:

Ruimte-ontdekker

De ruimtetelescoop was, samen met de Hubble-ruimtetelescoop, het Chandra X-ray- en het Compton Gamma Ray-observatorium, onderdeel van NASA’s zogenaamde Grote Observatieposten-programma (Engels: Great Observatories program). Door elk waarnemingen in andere golflengtegebieden te doen, moesten ze het universum samen zo volledig mogelijk in beeld brengen.

Dat Spitzer, die bij zijn lancering in 2003 het gevoeligste thermische infraroodinstrument ooit gebouwd was, niet teleurgesteld heeft, is een understatement. Met zijn hulp identificeerden wetenschappers hete Jupiters, atmosfeerloze superaardes, een verscholen ring van Saturnus, en veel, véél meer. Wellicht het belangrijkste en bekendste werk van de telescoop is dat aan de massa’s en dichtheden van de zeven aardachtige exoplaneten van het TRAPPIST-1-systeem.

‘Spitzer heeft ons over compleet nieuwe aspecten van de kosmos geleerd en ons vele stappen verder gebracht in ons begrip van hoe het universum werkt’, zegt Thomas Zurbuchen van NASA. ‘Zijn immense impact op de wetenschap zal ongetwijfeld voortduren tot ver na het einde van zijn missie.’

Het stokje doorgeven

De missie van Spitzer, die in 2003 werd gelanceerd, zou in eerste instantie maar vijf jaar duren. Maar hoewel de telescoop eind 2009 de voorraad vloeibare helium nodig voor het gebruik van twee van zijn drie instrumenten had opgebruikt, kon die derde, de Infrared Array Camera (IRAC) makkelijk nog een aantal jaren draaien.

Met de geplande komst van de James Webb-ruimtetelescoop, die met zijn eveneens infraroodmetingen het stokje van Spitzer moet overnemen, besloot NASA in 2016 de missie van de onderhand 13 jaar oude telescoop in 2018 toch echt te beëindigen. Maar toen de lancering werd uitgesteld, werd ook het pensioen van Spitzer wederom opgeschoven. Tot nu dus. Als alles volgens plan verloopt, wordt de James Webb-ruimtetelescoop, die ook taken van de Hubble-ruimtetelescoop zal oppakken, in 2021 gelanceerd.

Tot ziens, Spitzer. Bedankt!

Bronnen: NASA; NASA Spitzer/Twitter

Beeld: NASA/JPL-Caltech