Europese telescoop schiet prachtige zonnekiekjes

Karlijn Klei

06 september 2020 11:59

Zonnevlek

Dankzij een uitgebreide upgrade van de GREGOR-zonnetelescoop wisten onderzoekers onze zon in ongelofelijk detail vast te leggen.

Het mag dan ‘onze ster’ zijn, we weten nog lang over de zon. In dat opzicht heeft 2020 ons veel moois gebracht. Eind januari konden we onze ogen tegoed doen aan het scherpste kiekje van het gloeiendhete zonneoppervlak tot nu toe, maakte de Solar Orbiter van wel heel dichtbij opnames van de ster en kwam de NASA voor de echte ruimtejunkies met het product van tien jaar zonnemetingen: een uur durende, hypnotische timelapse van de gloeiende bol.

Dankzij de laatste upgrade van de GREGOR-zonnetelescoop op Tenerife, kunnen we aan het lijstje mooie beelden van onze zon, weer het een en ander toevoegen.

Lees ook: Tien zonnejaren in beeld

De GREGOR-zonnetelescoop op Tenerife, met links het nieuwe optische laboratorium. © L. Kleint/KIS

Speld op een voetbalveld

De GREGOR-zonnetelescoop is onderdeel van het Teide-observatorium op Pico del Teide, de grootste vulkaan van Tenerife. De zonnetelescoop, de grootste van Europa, werd in 2012 onthult. In 2018 begon met aan de nodige upgrades van de telescoop. Een uitdagend project waarin alle optica, mechanica en elektronica omgebouwd werd om zo met GREGOR de hoogste kwaliteit beelden te kunnen schieten.

Dankzij de upgrades kunnen de wetenschappers en ingenieurs van het Leibniz Institute for Solar Physics (KIS), waaraan de telescoop verbonden is, het zonneoppervlak tot 50 kilometer gedetailleerd in beeld brengen. Op de totale diameter van 1,4 miljoen kilometer van de zon is dat alsof je een speldenknop op een voetbalveld van een hoogte van 1000 meter scherp in beeld krijgt.

De tekst gaat verder onder de afbeeldingen.

Een zonnevlek (430 nm). © GREGOR/KIS
Celstructuren op het oppervlak van de zon (516 nm). © GREGOR/KIS

Juli 2020 werden de upgrades voltooid. Vanaf september 2020 wordt de verbeterde blik van GREGOR weer voor wetenschappelijke doeleinden ingezet door onder meer magnetische velden, convectie, turbulentie, zonnevlammen en zonnevlekken haarscherp in beeld te brengen.

De volledige upgrade van de GREGOR-zonnetelescoop werd beschreven in vakblad Astronomy & Astrophysics.

Bronnen: Astronomy & Astrophysics, Leibniz-Institut für Sonnephysik (KIS), IFLScience

Beeld: KIS

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!