Deze computersimulaties, die zijn ontwikkeld met gegevens van NASA’s Chandra X-ray observatory, bieden een nieuw perspectief op het heelal.

Op onze website hebben we al heel wat mooie platen verzameld van objecten en verschijnselen in het heelal. Zo nam de Daniel K. Inouye Solar Telescope onlangs nog de scherpste foto van het zonneoppervlak ooit, en een paar maanden geleden gaf de NASA een waanzinnige visualisatie vrij die heel duidelijk de gekromde ruimte rondom een zwart gat laat zien.

En opnieuw kunnen we ons verwonderen over al het moois dat de kosmos ons te bieden heeft. Met gegevens van de Chandra X-ray Observatory maakten wetenschappers meerdere 3D-visualisaties van onder andere een nova, een supernova en een pulsar.

Lees ook:

• Dit is de scherpste foto ooit van het zonneoppervlak
• NASA’s visualisatie van een zwart gat is betoverend

Kosmos in 3D

Hoewel astronomen niet in staat zijn om naar verre hemelobjecten te reizen, is het ze toch gelukt om een aantal fenomenen te visualiseren. Hiertoe hebben ze gegevens van Chandra en andere observatoria gebruikt om te leren over de geometrie, snelheid en andere fysische eigenschappen van elk van deze kosmische objecten.

De compilatie van 3D-visualisaties is gemaakt door Salvatore Orlando van het National Institute for Astrophysics (INAF), Osservatorio Astronomico di Palermo en zijn collega’s. Elk van de computersimulaties is beschikbaar met behulp van gratis software die wordt ondersteund door de meeste platforms en browsers.

De 3D-modellen verschaffen sterrenkundigen een hoop informatie. Maar voor degenen die een mastergraad in astrofysica missen, bieden de simulaties gelukkig de gelegenheid om simpelweg te genieten van de schoonheid van deze verre kosmische wonderen.

Nova

Een nova is een ster die plotseling tientallen tot honderden keren helderder wordt en dan binnen enkele maanden vervaagt naar zijn vroegere helderheid. In dit novasysteem slurpt een witte dwergster – overblijfsel van een ster met een massa vergelijkbaar met onze zon – materie van een nabijgelegen rode dwerg op. Dit gaat net zolang door totdat er een explosieve thermonucleaire kettingreactie ontstaat. Na de hevige explosie stroomt materie opnieuw naar de witte dwerg en kan het hele riedeltje opnieuw beginnen.

In deze visualisatie is U Scorpii weergegeven, een terugkerende nova in het sterrenbeeld Schorpioen die zo ongeveer om de tien jaar uitbarst. De laatste keer was in 2010, dus het duurt niet heel lang meer voordat dit dubbelstersysteem opnieuw explodeert.

Pulsar

Sterren gaan middels een krachtige en spectaculaire explosie, een supernova, de pijp uit. Wat overblijft, is een zwart gat, mits de kernmassa van de gestorven ster een paar keer hoger is dan de massa van de zon. Is dit niet het geval, dan blijft een zogenaamde neutronenster over bestaande uit een dicht opeengeperste klomp materiaal.

Soms gaat zo’n neutronenster heel snel om zijn as draaien, waarbij hij elektromagnetische straling uitzendt. We noemen hem dan een pulsar (ontdekt in 1967 door Jocelyn Bell Burnell). Pulsars maken soms wel honderden omwentelingen per seconde.

Supernova

Onderstaande visualisatie toont supernova 1987A, een van de meest bestudeerde astronomische objecten. De supernova was hoogstwaarschijnlijk het resultaat van een blauwwitte superreus die de geest had gegeven.

Meer zien? Je kunt alle 3D-modellen van de kosmos hier aanschouwen. Tip: heb je een VR-bril in het bezit? Bekijk de visualisaties dan in virtual reality.

Bronnen: Chandra X-ray Observatory, New Atlas, Inverse

Beeld: INAF – Osservatorio Astronomico di Palermo