Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
De fonkelende, intense en spectaculaire hemellichamen roepen heel wat vragen op. KIJKs zusterblad Know How geeft antwoord.
Al sinds de prehistorie bedenken mensen verhalen en theorieën om de sterren te verklaren. Door de geschiedenis heen heeft de studie van de sterren een cruciale rol gespeeld bij de ontwikkeling van wetenschap en technologie. Alles werd erdoor geïnspireerd, van wiskunde tot klokkijken.
Sinds de zeventiende eeuw denkt men dat de sterren andere ‘zonnen’ kunnen zijn, onvoorstelbaar ver van de aarde vandaan. In de loop der eeuwen is duidelijk geworden dat er een enorme verscheidenheid aan sterren is. Astronomen ontdekten dat de zon een ‘doorsnee ster’ is, vergeleken met sommige extreme exemplaren die zich ergens anders in onze Melkweg en de rest van de kosmos bevinden.
En de ontdekkingsreis gaat voort. Er zijn inmiddels overtuigende theorieën waarmee we kunnen verklaren hoe sterren ontstaan en sterven, wat hun interne krachtbronnen en verschillende eigenschappen zijn. Met nieuwe telescopen en satellieten worden continu nieuwe hemellichamen ontdekt die ons denken op de proef stellen en bewondering en ontzag afdwingen.
Lees ook:
1) Zijn wij sterrenstof?
Ja. Generaties sterren hebben ervoor gezorgd dat het heelal meer bevat dan de lichte elementen die gevormd werden door de oerknal. Alles, van het calcium in onze botten tot de koolstof in ons DNA, is uiteindelijk van sterren afkomstig. Diep in hun binnenste zorgt kernfusie ervoor dat kernen van lichtgewicht atomen samengaan om zwaardere atomen te vormen. Hoe zwaarder de ster, hoe verder dit proces zich ontwikkelt. Sterren als de zon creëren tijdens hun leven elementen als koolstof, stikstof en zuurstof en spreiden het vervolgens uit in de ruimte wanneer ze sterven. Zwaardere sterren laten ijzer, goud en uranium vrij wanneer ze als supernova exploderen.
2) Welke kleur kan een ster hebben?
De kleur van een ster wordt gevormd door een mix van verschillende lichtgolflengten. Het heetste materiaal straalt een korte golflengte uit en geeft hoogenergetisch blauw en paars licht. Koelere gassen zenden een lange golflengte uit die leidt tot laagenergetisch rood en oranje licht. Witte sterren hebben een gelijke balans tussen de twee.
3) Wat zit er in een ster?
4) Waarom fonkelen sterren?
Dat doen ze niet. Gassen binnen onze dampkring storen het licht. Daarom worden telescopen op bergen gebouwd, boven het grootste deel van de lucht. We zien hemellichamen alleen schitteren als het piepkleine lichtpuntjes zijn. Planeten staan dichtbij genoeg om ze als kleine schijven te zien.
5) Wat is de verst zichtbare ster?
Dat is de duistere V762 Cassiopeiae, die met het blote oog bij een donkere hemel net zichtbaar is. Hij bevindt zich op ongeveer 15.000 lichtjaren afstand. Op 2600 lichtjaren is de verste bekende ster Deneb, de helderste in het sterrenbeeld Cygnus, de zwaan. Het is de op 18 na helderste ster in de hemel, vermoedelijk tot wel 200.000 keer helderder dan de zon.
Dit lijstje staat ook in de Space-special van Know How.