Wat is het verste sterrenstelsel dat we kennen?

Laurien Onderwater

09 augustus 2022 11:45

verste sterrenstelsel james webb

Op dit beeld zie je de Carinanevel. Het is een van de eerste hogeresolutie-opnames van de James Webb-ruimtetelescoop.

Met gegevens van de James Webb-ruimtetelescoop hebben astronomen mogelijk het verste sterrenstelsel dat ooit is ontdekt kunnen lokaliseren.

De meest geavanceerde ruimtetelescoop ooit is nu een aantal weken aan de arbeid – en hij stelt niet teleur. Al vrij snel maakte de James Webb Space Telescope de diepste opname ooit van het heelal. Op die foto zijn extreem verre sterrenstelsels te zien: een aantal is zelfs 13 miljard jaar oud. Dat betekent dat ze niet lang na de oerknal zijn gevormd. Wederom zijn er beelden vrijgegeven waarop je terugkijkt in de tijd. Astronomen spoorden met de ruimtetelescoop een ver sterrenstelsel op dat al 235 miljoen jaar na de oerknal heeft bestaan.

Lees ook:

Terug in de tijd

Het gaat om sterrenstelsel CEERS-93316, waarbij de afkorting CEERS voor Cosmic Evolution Early Release Science Survey staat. Het licht van dit sterrenstelsel heeft er bijna 13,8 miljard jaar over gedaan om ons te bereiken (het heelal wordt op 13,82 miljard jaar oud geschat). Verder bevindt het stelsel zich op een afstand van maar liefst 35 miljard lichtjaar, dat is zo’n 3,3 x 1023 kilometer.

De ontdekking is gedaan aan het Instituut voor Astronomie, dat is verbonden aan de Universiteit van Edinburgh. Verder werkten astronomen uit het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Denemarken en de Verenigde Staten mee aan het onderzoek. Naast CEERS-93316 ontdekte het internationale team nog vijf andere extreem verre sterrenstelsels. De resultaten zijn beschikbaar op de preprint-server arXiv.

Nieuw record?

De bevindingen moeten wel eerst nog worden bevestigd met vervolgwaarnemingen. Maar als de afstand van 35 miljard lichtjaar klopt, is CEERS-93316 het verste sterrenstelsel ooit ontdekt. Hiervoor was het verste stelsel dat ooit was geïdentificeerd GN-z11, dat ongeveer 32 miljard lichtjaar van de aarde is verwijderd.

Het is overigens nog maar de vraag hoelang het nieuwe record van CEERS-93316 zal blijven staan. James Webb is in staat om sterrenstelsels op te sporen die minder dan 200 miljoen jaar na de oerknal hebben bestaan. Daarvan heeft het licht nog langer moeten reizen.

Bronnen: The University of Edinburgh, Universe Today, Astronomie.nl

Beeld: NASA/ESA/CSA/STScI

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!