Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Waar straks Artemis-astronauten op de maan moeten rondlopen, maakt de lage zon veilig rondwandelen en klusjes doen aardig ingewikkeld.
Volgens de huidige planning van NASA’s Artemis-programma zouden er ergens in 2027 weer mensen op de maan moeten rondlopen. Tenminste, als vóór die tijd alle hordes worden genomen. In een recent bericht signaleert het NASA Engineering and Safety Center (NESC) ruimtevaartorganisatie een nieuw pijnpunt: de aankomende lichting maan-astronauten zal flink last krijgen van de zon.
Lees ook:
- Astronauten in stijl naar de maan dankzij Prada-ruimtepakken
- NASA stelt maanlanding opnieuw uit – deze keer naar 2027
Fel zonlicht en pikzwarte schaduwen
Het probleem zit hem in de beoogde landingsplek: de zuidpool van de maan. Daar staat de zon namelijk altijd laag boven de horizon, wat betekent dat de Artemis-astronauten er geregeld recht tegenin zullen kijken. Dat felle licht kan de ogen van de maanwandelaars beschadigen. Daarnaast maakt het allerlei klusjes moeilijker, zoals het besturen van een maanrover.
Daar komt bij dat de schaduwen er werkelijk pikzwart zijn, zegt Lionel Ferra, teamleider bij de Europese ruimtevaartorganisatie ESA. De maan heeft namelijk geen atmosfeer die het zonlicht verspreidt over de lucht, zoals hier op aarde. Als je dus ergens staat waar je de zon niet ziet, is er gelijk helemáál geen licht. En dat maakt het extra gevaarlijk als je als astronaut vanuit de zon de schaduw in loopt, of omgekeerd. Dan liggen val- en struikelpartijen op de loer, zegt het NESC.
Materieel op de schop
Bij eerdere bemenste missies was dat nooit zo’n probleem. Dan plande de NASA bijvoorbeeld een ruimtewandeling op het moment dat de zon niet op een vervelende plek stond voor de astronauten. En kregen de astronauten toch nog te maken met wat hinderlijk licht, dan volstond het vizier in de helm van hun astronautenpak.
Maar voor de maanlandingen van later dit decennium zal volgens het NESC toch echt het materieel nog op de schop moeten. Het centrum raadt daarom aan om de komende tijd flink wat simulaties te doen, zowel op de computer als in het echt (althans: in nep-maanomgevingen op de aarde). Dat moet dan een eisenlijstje opleveren voor de helmen, ramen en lichtapparatuur die straks meegaan met de Artemis-astronauten.
Virtual reality
De ESA en het Europees Astronautencentrum in Keulen zijn daar al mee bezig, laat Ferra weten. Die ontwikkelen een systeem dat virtual reality en augmented reality inzet om zo goed mogelijk het oppervlak van en het licht op de maan te simuleren. “In die omgevingen kunnen de zon en de aarde ook voor elk gewenst moment op precies de juiste plek aan de hemel worden gezet, zodat we kunnen beoordelen wat de beste data en tijdstippen zijn om bepaalde operaties uit te voeren.”
Verder worden er aanvullende tests gedaan in LUNA, het afgelopen jaar geopende maansimulatiecentrum in het Duitse Keulen, dat onder meer 700 vierkante meter aan nagemaakt maanoppervlak bevat. Samen moet dit onderzoek “de ESA in staat stellen om betere systemen te ontwerpen voor het maanoppervlak, om potentiële risico’s te verkleinen”, zegt Ferra.
Bron: NESC
Beeld: NASA