Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Straling meten zonder erbij in de buurt te komen? Dat kan binnenkort met speciaal ontwikkelde drones uit België.
Een stralingsincident onderzoeken, reguliere bewaking of de ontmanteling van een kerncentrale: allemaal situaties waarbij je snel wilt weten waar radioactief materiaal zich precies bevindt. Om daarbij te helpen hebben Belgische kernonderzoekscentrum SCK CEN in Mol en luchtvaartconcern Sabca twee stralingsgevoelige drones ontwikkeld.
Lees ook:
Lichtflitsen
Nee, de nieuwe stralingssnuffelaar past niet op een drone uit de winkel. Sabca stelde voor het samenwerkingsproject twee drones ter beschikking: een fixed-wing drone die langdurig kan blijven zweven, en een professionele multicopter met een groter payload van detectoren. Beide luchtvaartuigjes zijn door de stralingsexperts van SCK CEN uitgerust met een scintillatiedetector. Daarmee kunnen de drones straling meten zonder menselijke tussenkomst.
Een scintillatiedetector bevat een materiaal dat lichtflitsen afgeeft als er straling op valt. “Hoe meer licht, hoe meer straling”, vat SCK CEN-onderzoeker Johan Camps samen in een persbericht. Zo’n detector kun je ook met de hand vervoeren, maar drones bieden volgens de wetenschapper het voordeel van flexibiliteit.
“Drones geven ons de gelegenheid om alle hoeken en kanten in kaart te brengen, die we bij handmatige metingen of helikoptermetingen niet kunnen bereiken”, zegt Camps. “In tegenstelling tot traditionele meettechnieken stroomt die informatie ook binnen wanneer de drone nog in de lucht hangt. Realitime informatie over meer precieze locaties dus.”
Eerst leren lopen
Met hun nog ongedoopte drones willen Sabca en SCK CEN vooral laten zien dat de onbemande luchtvaartuigjes een goede aanvulling zijn op bestaande manieren om straling te meten. Ze worden in de eerste plaats preventief ingezet om gebieden te onderzoeken op potentieel radioactieve besmetting. Ook kunnen de drones metingen uitvoeren bij crisissituaties.
De Belgische samenwerking is niet de eerste die een kunstmatige stralingsinspecteur op pad stuurt. Zo nam robothond Spot van Boston Dynamics in oktober 2020 een kijkje rond de verwoeste kerncentrale Tsjernobyl met een vest vol stralingsdetectoren.
Maar of drones de standaard worden in stralingsdetectie? “Eerst leren lopen, dan pas rennen”, stellen de onderzoekers in hun persbericht. Als de techniek eenmaal volwassen is “zijn deze drones in de de toekomst misschien niet meer weg te denken in het kader van bewakingsprogramma’s en ontmantelingsprojecten”.
Bron: SCK Cen