Een brein-machine-interface stelt verlamde patiënten in staat muziek te maken met hun hersensignalen.
Brein-machine-interfaces (BMI’s) zijn hot. De apparaatjes zetten breinsignalen om in elektrische signalen waarmee allerhande computers en machines kunnen worden aangestuurd. Denk aan een robotarm, een exoskelet, een rolstoel en een communicatieapp op een tablet. Aan dat rijtje kan nu een muziekinstrument worden toegevoegd.
Encephalophone
Neuroloog Thomas Deuel van de University of Washington, die zelf graag trompet en gitaar speelt, ziet veel patiënten die een beroerte hebben gehad of aan een ernstige spierziekte lijden. Voor het noodlot toesloeg, speelden sommigen van hen muziekinstrumenten. Iets wat ze niet meer kunnen doen doordat ze bijna geheel verlamd zijn voor de rest van hun leven. Deuel ontwikkelde de encephalophone, die hen in staat stelt muziek te produceren zonder te hoeven bewegen.
In een eerste studie, nu gepubliceerd in Frontiers in Human Neuroscience, mochten vijftien gezonde proefpersonen het instrument uitproberen. Ze kregen een EEG-muts op waarmee hersensignalen werden vergaard. Die signalen zette een computer om naar elektrische signalen. Een tweede computer converteerde de elektrische signalen in muzieknoten en die werden afgespeeld door een synthesizer. De noten leveren een aardig deuntje op, zo demonstreert Deuel hier zelf op King Street Station (Seattle):
Arm optillen
De hersensignalen kunnen op twee manieren worden vergaard. In de eerste methode moesten de deelnemers met hun ogen knipperen om tonen te produceren. Dit ging ze opvallend goed af, ondanks het gebrek aan training. In de tweede methode is het de bedoeling denkbeeldig een arm op te tillen. Een arm omhoog betekent een hogere noot, een arm omlaag een lagere noot. Dit vergt veel meer training. Maar niet meer dan het leren bespelen van een trompet of gitaar met je handen.
Deuel en zijn collega’s denken dat die laatste methode het meest geschikt is voor verlamde patiënten. Later dit jaar hoopt hij een eerste klinische studie te gaan beginnen met hen. Neuroloog Nick Ramsey, de uitvinder van de BMI die een Nederlandse ALS-patiënte helpt om te communiceren, is niet helemaal overtuigd van het nut van de encepholophone voor verlamde patiënten. “Zij hebben al moeite om hun hersensignalen te reguleren. Deze BMI valt onder de noemer ‘spelletje’, waar je snel op uitgekeken raakt. Toch is het een aardig voorbeeld van wat je allemaal met hersengolven, EEG en aandacht kunt doen.”
Bronnen: Frontiers in Human Neuroscience, Frontiers via EurekAlert!, Seattle Times
Beeld: University of Washington