Vijf bijna-kernoorlogen

KIJK-redactie

11 juli 2015 13:00

Een kernoorlog zou onvoorstelbaar veel ellende veroorzaken. En de wereld is er al een paar keer aan ontsnapt.

Twintig jaar geleden zat de Russische president Boris Jeltsin nog klaar om de nucleaire aanval te openen en tijdens de Jom Kipoeroorlog in 1973 balanceerde de wereld ook op het randje van een kernoorlog. Gelukkig werd steeds op het laatste moment besloten om niet op de nucleaire knop te drukken. Een lijstje bijna-kernoorlogen.

Oktober 1962. Sovjetleider Nikita Chroesjtsjov besluit kernraketten op Cuba te stationeren, waarop de VS een militaire blokkade van het eiland afkondigen. Bij de daaropvolgende confrontatie tussen de twee grootmachten, die als de Cubacrisis de geschiedenis ingaat, balanceert de wereld twee weken lang op het randje van de totale vernietiging.

Oktober 1973. Tijdens de zogenoemde Jom Kipoeroorlog wordt het Egyptische leger door de Israëliërs dusdanig in het nauw gebracht dat de Sovjet-Unie dreigt militair in te grijpen. Voor de Verenigde Staten is dat reden om DEFCON 3 af te kondigen, de hoogste staat van paraatheid in vredestijd. De Russen nemen dit hoog op en overwegen een nucleaire mobilisatie, maar zien daar op het laatste moment vanaf.

26 september 1983. Een door zonlicht verblinde satelliet van de Sovjet-Unie meldt dat er vijf Amerikaanse kernraketten onderweg zijn. Een Russische officier geeft de waarschuwing bewust niet door.

2 november 1983. De Sovjet-Unie interpreteert de NAVO-oefening Able Archer, die rond het scenario van een atoomaanval draait, als een rookgordijn voor een echte first strike. De Russische kernraketten staan acht dagen op scherp.

25 januari 1995. De lancering van Noorse raket met instrumenten om het poollicht te onderzoeken, doet alarmbellen afgaan in Moskou, omdat de Russen de verplichte aankondiging kwijt zijn geraakt. President Boris Jeltsin zit al met de geactiveerde kernwapenkoffer op schoot, als blijkt dat de raket niet op Russisch grondgebied zal neerkomen.

Dit is een fragment van de ‘Wat als…’-aflevering te vinden in KIJK 8/2015. Dit nummer ligt in de winkel van 16 juli tot en met 19 augustus.

Tekst: Bruno van Wayenburg

Beeld: NASA, USAF, Bewerking: Arnout Hendriks Design