Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Met grof geweld en krakend zee-ijs werd de Noordelijke Vaarroute voor dit vrachtschip opengelegd.
Voor het eerst is een vrachtschip – de gastanker Christophe de Margerie – tijdens de wintermaanden via de Noordelijke Zeeroute naar China gevaren. Een staaltje krachtpatserij met hulp van de Russische nucleaire ijsbreker 50 Let Pobedy ( (’50 Jaar Overwinning’, als herinnering aan de Tweede Wereldoorlog). Dat werd mogelijk doordat het meerjarige ijs op de vaarroute bijna verdwenen is door klimaatverandering.
Lees ook:
IJsvaart
De 29 bemanningsleden van de Christophe de Margerie (naar een oud-topman van energiebedrijf Total) brachten vloeibaar aardgas van de gasterminal Sabetta op het Siberische schiereiland Yamal (600 kilometer boven de Poolcirkel) naar het Chinese Jiangsiu. Een deel van de tocht voer het gepantserde vrachtschip met de extra stevige kont naar voren, want die is speciaal gevormd om dik pakijs te kunnen breken. In open water geeft dat te veel weerstand en steekt de voorsteven vooruit.
Voor het zwaarste deel van de 4600 kilometer lange reis had de Christophe de Margerie hulp nodig van de zware atoomijsbreker 50 Let Pobedy van Rosatomflot. Ook met die hulp is de zes weken lange ijsvaart een prestatie. Het vaarseizoen op de Noordelijke IJszee wordt er zomaar een à twee maanden langer door en dat is winst, want deze route is veertig procent korter dan omvaren via het Suezkanaal.
Gasvloot
Rusland heeft grootse plannen met het schiereiland Yamal, waar de gastanker op 5 januari vertrok en 21 februari weer aanlegde. Hier zit naar schatting 26.000 kubieke kilometer aardgas in de grond, tien keer zoveel als in de velden in Groningen. En anders dan Nederland wil Rusland zijn aardgas oppompen, samenpersen tot vloeibaar aardgas (LNG) en verkopen, bijvoorbeeld aan het energiehongerige China. Rusland denkt dat het met aardgas uit Yamal grote aardgasproducenten als de VS en Qatar naar de kroon kan steken, maar dan zijn er wel schepen nodig die de barre omstandigheden aankunnen.
Dat is precies waar de gasreus Christophe de Margerie voor is gebouwd door de Zuid-Koreaanse scheepswerf Daewoo Shipbuilding. Het 299 meter lange dieselgestookte schip kan per tocht 172.600 kuub vracht vervoeren en is zelf een halve ijsbreker die kan opereren tot min 50 graden Celsius. Sovcomflot heeft er bij Daewoo in totaal 16 besteld: ze verwachten dat het vrachtverkeer op de noordelijke vaarroute tot 2025 verdrievoudigt naar 80 miljoen ton per jaar, waarvan een kwart LNG.
Meerjarig ijs
De tocht van Yamal naar Jiangsu is een staaltje technische krachtpatserij, maar net zo goed een verhaal van klimaatverandering. In de hete zomer van 2020 zakte de hoeveelheid zee-ijs tot het op een na laagste niveau ooit. Dat was nog eens extra het geval ten noorden van Siberië, waar het op de toendra van Yamal bijna 38 graden Celsius werd. Het relatief warme water voorkwam dat de Noordelijke Vaarroute weer onbegaanbaar werd.
Met zoveel aardgasproductie en de bijbehorende klimaatverandering zal het ijsbreken voor de Russische gasvloot steeds eenvoudiger worden. Nu al is er nauwelijks stevig, meerjarig ijs meer op deze vaarroute. Het overgebleven eenjarige ijs is door de vele luchtbellen bros, smelt makkelijker dan meerjarig ijs en is een stuk beter kapot te varen.
Bij een extra dik ijspak kunnen de reusachtige gasschepen van de Christophe de Margerie-lijn altijd nog hulp vragen aan de atoomijsbrekers van de Russische overheid. De 50 Let Pobedy is bijvoorbeeld sterk genoeg om zich een weg te banen naar de Noordpool en doet dat een paar keer per jaar als cruiseschip met maximaal 128 toeristen aan boord. Over zee-ijs aantasten gesproken.
Bronnen: Sovcomflot, Gizmodo, Offshore Energy, Ship Technology, 50 Let Pobedy, Nucleair cruiseschip
Beeld: Sovcomflot