Het Amerikaanse Jetoptera werkt aan een nieuwe aandrijving waarmee een drone Mach 0.8 zou kunnen halen. En dat zonder propellerbladen.
Een paar jaar geleden kwam de Brit James Dyson – die van de zakloze stofzuigers – met een ventilator zonder ventilatorbladen. Het fluidic propulsion system (FPS) van dronebouwer Jetoptera werkt ongeveer op dezelfde manier. Beide systemen maken gebruik van vloeistofdynamica, waarbij ze een relatief kleine hoeveelheid lucht aanzuigen en die over een soort vleugel in de ombouw van de motor leiden. Daardoor ontstaat er, net als bij een vliegtuigvleugel, onderdruk die aan de voorkant een veel grotere hoeveelheid lucht aanzuigt en via de opening in het midden naar buiten perst. De lucht wordt aangezogen en samengeperst door een kleine, superzuinige straalmotor. Dus inderdaad zonder propellerbladen, maar wel met de nodige turbinebladen. En daarmee is dus een (klein) toestel aan te drijven.
Lees ook:
- Deze drone kan eindeloos in de lucht blijven
- Amazon bouwt ‘slecht weer-drone’
- Ancillary is DARPA’s nieuwste, elektrisch aangedreven drone
Stille kracht
De cijfers waar Jetoptera mee komt zijn indrukwekkend. Het systeem zuigt 15 keer zoveel lucht aan als dat de turbine initieel naar binnen trekt. Maar veel belangrijker is de efficiëntie. Het systeem zou 10 procent meer stuwkracht leveren en 50 procent minder brandstof verbruiken dan een kleine turbojet. Bovendien is de nieuwe motor in vergelijking met turbofans of turboprops ongeveer 30 procent lichter en mechanisch gezien eenvoudiger. Dat maakt bijvoorbeeld het verticaal opstijgen en landen (VTOL) een veel minder grote uitdaging, doordat er geen kantelbare motoren met grote rondzwiepende propellers aan te pas komen. Bovendien zijn FPS-motoren een stuk veiliger en volgens de Amerikaanse fabrikant ook een heel stuk stiller.
988 km/u
Inmiddels heeft het bedrijf de aandacht getrokken van grote namen als Northrop Grumman en de Amerikaanse luchtmacht. Voor de laatste werkt het binnen het AFWERX HSVTOL-project aan een nieuwe generatie militaire VTOL-toestellen. (Overigens niet als enige; er zijn nog 10 andere bedrijven in de running.) Op basis van windtunneltests (foto hierboven) zou het door FPS-aangedreven toestel van Jetoptera snelheden kunnen halen van Mach 0,8 ofwel rond de 988 km/u. Het bedrijf denkt in 2025 een testvliegtuig klaar te hebben.
Beeld: Jetoptera