Textiel verwarmt aan de ene kant, koelt aan de andere

Laurien Onderwater

11 mei 2021 12:00

textiel

Jas aan of jas uit? Schommelingen in het weer maken het kleden erop niet makkelijker. Chinese onderzoekers menen hiervoor een hightech oplossing te hebben bedacht.

Als er iets veranderlijks is in Nederland is het wel het weer. Dan schijnt de zon, dan weer betrekt de lucht en steekt er een frisse wind op. Je daar tegen kleden, lijkt daarom soms een onmogelijke taak. Maar onderzoekers van de Chinese Zhejiang- en Westlake-universiteit hebben er iets op bedacht: textiel dat aan de ene kant verwarmt en aan de andere zijde juist verkoeling biedt.

Lees ook:

Janus

textiel

Het textiel, dat de minder sexy naam Janus kreeg, bestaat uit meerdere laagjes maar heeft een basis van expanded PTFE-polymeervezels (PTFE is beter bekend onder de merknaam Teflon). Aan de verwarmende kant zijn hier zink- en kopernanodeeltjes aan toegevoegd. Als een kledingstuk van het materiaal wordt gedragen met die ‘warme’ kant naar buiten absorberen de zink- en koperdeeltjes zonne-energie. Tegelijkertijd verminderen ze de hoeveelheid lichaamswarmte die ontsnapt. Maar zodra de gebruiker het kledingstuk binnenstebuiten keert, reflecteert een poreuze laag polymethylmethacrylaat het zonlicht en helpt de lichaamswarmte juist af te voeren.

Shirt uit, shirt aan

textiel
Afbeelding toont een vierkant lapje van het textiel op een katoenen shirt. Op de bovenste foto zie je hoe het verkoeling biedt, op de onderste juist verwarming. © Li et al, Nano Letters

Volgens de wetenschappers is het textiel makkelijk en goedkoop te vervaardigen en is het net zo ademend als katoen. Door een thermo-elektrische element op het materiaal aan te sluiten, konden ze zelfs een kleine hoeveelheid elektriciteit opwekken door gebruik te maken van het temperatuurverschil tussen de binnenkant van de stof en de huid. Daarmee zouden wearables, zoals een hartslagmeter of een smartwatch, kunnen worden opgeladen – iets waar wetenschappers wereldwijd onderzoek naar doen.

In tests met natuurlijk zonlicht verhoogde de verwarmende kant van het textiel een stukje nephuid met 8,1 graden meer dan zwart katoen doet. Als de stof werd omgedraaid, verlaagde de verkoelende kant de huidtemperatuur met 6 graden meer dan wit katoen doet. Toch kun je je afvragen wat voor moeite een shirt van Janus-textiel bespaart. Of je trekt een wit of zwart shirt aan, of je trekt dit shirt uit en je keert het binnenstebuiten.

Bronnen: Nano Letters, ACS, New Atlas

Beeld: Li et al, Nano Letters

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 


Meer Tech