Tussenstand van de beste innovaties van 2023

Naomi Vreeburg

20 september 2023 09:19

Het Beste Tech-idee

Welke start-ups en studententeams gaan aan kop bij Het Beste Tech-idee? Dit is de top vijf tot nu toe! Nog niet gestemd? Dat kan tot en met 6 oktober.

Ons land barst van de start-ups en universiteiten die werken aan innovatieve ideeën die het leven of zelfs de wereld moeten verbeteren. Maar wat is nou het beste, Nederlandse techplan dat de afgelopen tijd van de grond is gekomen? Dat mogen jullie mede bepalen bij Het Beste Tech-idee 2023, dat KIJK in samenwerking met EW organiseert. Hoe? Door vóór 7 oktober je stem uit te brengen!

Inmiddels hebben we een tussenstand, maar dat kan natuurlijk nog altijd veranderen.

5) Elektrische havensleepboot Sparky

Niet alleen binnen de auto-industrie wordt er gestreefd naar vergroening, ook de scheepvaart is aan een flinke opmars bezig. Daar kan Damen over meepraten. In 2022 presenteerde het Nederlandse scheepsbouwconcern zijn eerste volledig elektrisch aangedreven sleepboot RSD-E Tug 2513, bijgenaamd Sparky.

De elektrische sleepboot, 25 bij 13 meter, heeft maar liefst 70 ton trekkracht; daarmee kan het vier grote schepen ondersteunen. Dit houdt het enkele uren vol, daarna moet het twee uur ‘stekkeren’. Volgens Damen bespaart Sparky jaarlijks zo’n 465 ton aan CO2-emissies. Tot slot is de elektrische sleper geluidsarm, trilt veel minder en zijn de verwachte exploitatiekosten minder dan een derde van die van een dieselsleepboot.

4) Herbruikbare raket op biobrandstof

Over drie jaar een raket klaar hebben die met biobrandstof op de motor kan landen. Dat is het ultieme doel voor studententeam RISE, kort voor Rocketry Innovations & Space Engineering. Niet alleen ambitieus, maar vooral heel hard nodig, want mede dankzij Elon Musk, Richard Branson en Jeff Bezos is het aantal raketlanceringen binnen een paar jaar meer dan verdubbeld en daarmee ook de koolstofdioxide-emissie.

RISE bestaat uit studenten van de gezamenlijke werktuigbouwkundeopleiding van de UT en de VU. Teammanager Nathan Jacques: “Met ons team innoveren we in de verduurzaming van rakettechnologieën. We staan wereldwijd op een kantelpunt, de raketindustrie móet veranderen. Daarom werken we aan een raket die werkt op biobrandstof en die we heel precies terug naar aarde kunnen sturen voor een zachte landing. Zo wordt het mogelijk om het gelanceerde voertuig opnieuw te gebruiken.”

3) Veilige opslag en transport van waterstof

Waterstof is een ideale energiedrager. Het is licht, schoon en als je het verbrandt, krijg je gewoon water. Nadeel: waterstof is een gas. En voor gassen geldt dat ze bij normale temperatuur en druk ruwweg duizendmaal minder moleculen per kubieke meter bevatten dan vloeistoffen. Dat geldt ook voor waterstof. Om dat compact op te slaan, kun je het spul samenpersen tot 700 bar (zoals gebeurt voor auto’s).

Of… je slaat het op in kleine ijzerballetjes. En dat is wat studententeam SOLID van de TU Eindhoven voor ogen heeft. Het systeem werkt als volgt: de energie van waterstof wordt opgeslagen via een reactie met ijzeroxide, oftewel roest, waarbij ijzer en water ontstaan. IJzer doet daarbij dienst als opslagmiddel dat eenvoudig vervoerd kan worden. Om vervolgens waterstof te kunnen leveren, moet ijzer in contact worden gebracht met stoom, waarna waterstof en ijzeroxide overblijven. Zo ontstaat een cyclus waarin ijzer als een soort duurzame ‘waterstofbatterij’ fungeert. Dus niet waterstof maar ijzer wordt opgeslagen en getransporteerd – en dat is veel veiliger.

2) Membranen halen PFAS uit water

Er zitten op meer dan 17.000 locaties in Europa PFAS (poly- en perfluoralkylstoffen) in het water en de grond. En dat heeft grote gevolgen voor het milieu en onze gezondheid. Drinkwaterbedrijf Oasen willen deze PFAS uit water filteren – met membranen. Membraanzuivering is geen nieuwe reinigingsmethode, maar de installatie van Oasen is de eerste waarbij ál het opgepompte water de membranen passeert en zo volledig wordt gezuiverd.

Water wordt hierbij onder hoge druk door een zeer fijne zeef heen geduwd. Het membraan heeft zulke kleine openingen dat watermoleculen er wel doorheen kunnen, maar grotere moleculen als zouten, medicijnresten en PFAS niet. Calcium, magnesium en andere belangrijke mineralen voegt Oasen na de zuivering weer toe aan het drinkwater.

1) Kindvriendelijke knoopcel

Jaarlijks overlijden wereldwijd ongeveer tweeduizend kinderen door het inslikken van een knoopcelbatterij, een plat batterijtje dat bijvoorbeeld in led-kaarsjes of beweegbare knuffels zit. Batterijonderzoekers Frans Ooms en Marnix Wagemaker van de TU Delft hebben samen met artsen van het Universitair Medisch Centrum Groningen een kindvriendelijke versie bedacht.

De knoopcelbatterij is voorzien van een zekering. Na inname wordt de stroom automatisch onderbroken waardoor ernstig letsel, weefselschade of zelfs overlijden wordt voorkomen.

beste tech-idee 2022

Wil je deze tech-ideeën in de top 5 houden óf juist een ander initiatief naar een hogere plek in de lijst helpen? Stemmen kan nog tot en met 6 oktober!