Het Verenigd Koninkrijk heeft Kyiv Storm Shadow-kruisraketten met een bereik van 250 kilometer toegezegd. KIJK sprak erover met strategisch analist Frederik Mertens van het The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS).

Ondanks dat westerse bondgenoten uitgebreide militaire steun aan Oekraïne bieden, bleef het leveren van kruisraketten uit. Washington, bang voor een escalatie van de oorlog, weigerde er simpelweg aan toe te geven. Maar deze week maakte de Britse minister van Defensie Ben Wallace opeens bekend dat Groot-Brittannië als eerste westerse land kruisrakketten naar Oekraïne zal sturen. Daarbij kon het rekenen op de steun van de Verenigde Staten. Waarom kan het nu opeens wel? En wat kunnen deze Storm Shadow-raketten precies? Drie vragen beantwoord.

Lees ook:

• Waarom wordt er in Oekraïne nog steeds vanuit loopgraven gevochten?
• Waarom wil Oekraïne zo graag Leopard 2-tanks?

1) Wat voor raketten levert het VK aan Oekraïne?

Groot-Brittannië heeft beloofd een onbekend aantal Storm Shadow-raketten te sturen. Per stuk kosten die 2 miljoen pond – omgerekend zo’n 2,3 miljoen euro. Storm Shadows zijn stealth kruisraketten van de Brits-Frans-Italiaanse wapenproducent MBDA en worden vanuit de lucht, onder een gevechtsvliegtuig, gelanceerd. Vervolgens dalen ze af tot circa 30 meter hoogte en vinden dan met behulp van infraroodcamera’s hun voorgeprogrammeerd doelwit. Ze kunnen doelen raken op ruim 250 kilometer afstand.

Het bereik is daarmee vergelijkbaar met de Amerikaanse ATACMS die vanaf de grond worden gelanceerd door HIMARS-raketsystemen. Die hebben de VS ook daadwerkelijk aan Kyiv verschaft, maar de raketten die meegeleverd werden hadden een bereik van slechts 75 kilometer. De VS waren namelijk te bang dat Oekraïne er doelen op Russisch grondgebied mee zou aanvallen. Met de Storm Shadows beschikken de Oekraïeners over een wapensysteem, waarmee ze onder andere de Krim en Sebastopol kunnen bestoken. Hoeveel van deze kruisraketten Groot-Britannië zal leveren, is vooralsnog onduidelijk.

SPECS

2) Waarom steunen de VS nu wel de levering van Storm Shadows?

Na een jaar smeken krijgt Kyiv dus toch zijn long range missiles. “Dit geeft Oekraïne een heel grote extra capaciteit, en ik weet honderd procent zeker dat de Britten dit hebben afgesproken met de Amerikanen”, zegt Frederik Mertens, strategisch analist bij The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS). “De VS en andere westerse landen leken eerst te twijfelen over het leveren van kruisraketten, maar die heeft nu plaatsgemaakt voor vastberadenheid. Dat doet sterk denken aan de salamitactiek die de Russen jarenlang zelf hebben toegepast.”

Met die tactiek doelt Mertens op het bewust opdelen van militaire activiteiten, in “kleinere plakjes”. Mertens: “Poetin deed dit bijvoorbeeld al met de annexatie van de Krim, en Donetsk en Loehansk. Elk van deze gevallen wierp bij de westerse landen de vraag op of dit nou een directe confrontatie of zelfs oorlog waard was. Dat gebeurde niet en zo kon hij de aanvallen gradueel opvoeren.”

Volgens Mertens gebruiken westerse landen nu dezelfde methode. “Of ze dat bewust zo hebben aangepakt, weet ik niet. Maar in het begin was het nog heel erg aftasten hoe ver ze konden gaan met het leveren van materieel zonder dat de oorlog zou escaleren. Het westen begon daarom met het sturen van helmen en EHBO-pakketten. Daarna leverde het anti-tankwapens en lichte luchtafweerraketten, dat werden steeds grotere luchtafweersystemen en artillerie en nu zijn we zo ver dat we een Oekraïens legerkorps met allerlei westerse wapens inclusief tanks hebben uitgerust.”

De aanvoer van kruisraketten is dan niet meer zo’n grote stap. De strategisch analist voegt daar nog aan toe dat er inmiddels ook gesprekken worden gevoerd over het sturen van jachtvliegtuigen als de F-16 om de Oekraïense luchtverdediging te ondersteunen.  

3) Betekent de levering dat Oekraïne nog meer kruisraketten zal krijgen?

Op die vraag kan Mertens een kort antwoord geven. “De toezegging van de Storm Shadows zou inderdaad een opmaat kunnen zijn van de ATACMS-raketten waarover de VS beschikken. Zeker weten doe ik het natuurlijk niet, maar het zou me helemaal niks verbazen als dit een een-tweetje is.”

Bronnen: HCSS, The Guardian, Trouw

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!