Wat zijn HIMARS-raketsystemen?

Tim Tomassen

18 februari 2023 09:00

HIMARS op een truck

Deze week werd bekend dat Nederland mogelijk HIMARS-raketartillerie gaat kopen van de Verenigde Staten. Wat voor systemen zijn dat eigenlijk?

Vorig jaar meldde staatssecretaris Van der Maat van Defensie al dat de oorlog in Oekraïne de noodzaak onderstreept “om in alle delen van het geweldsspectrum te kunnen optreden”. Daarom moest Nederland weer beschikken over raketartillerie. En dat lijken nu twintig HIMARS-raketsystemen te worden. Het Nederlandse ministerie van Defensie laat weten dat de deal van 627 miljoen euro met de Verenigde Staten nog niet volledig afgerond. Maar wat zijn HIMARS-systemen eigenlijk?

Lees ook:

Schieten-en-wegwezen

HIMARS staat voor High Mobility Artillery Rocket System en is, zoals de naam al doet vermoeden, een mobiel raketartilleriesysteem. De lanceerinstallatie kan namelijk op een legertruck worden bevestigd en is daardoor in te zetten tijdens zogenoemde ‘shoot and scoot’-missies (schieten-en-wegwezen). Hij vuurt daarbij op een doelwit en de truck rijdt vervolgens snel weg. Als de vijand terugvuurt, zijn de HIMARS en zijn bestuurders al op een veilige plek.  

Het Amerikaanse Loral Vought Systems begon de ontwikkeling hiervan al in de jaren negentig. In 1996 nam Lockheed Martin de defensie-afdeling van dat bedrijf over – en daarmee ook de ontwikkeling van HIMARS. De eerste versie was klaar in 2001 en na nog wat doorontwikkelingen nam het Amerikaanse leger die uiteindelijk in 2010 in gebruik. Afgelopen zomer leverden de Verenigde Staten twintig HIMARS-systemen aan Oekraïne.

HIMARS lanceert een GMLRS-raket in White Sands Missile Range (VS) tijdens een test in 2005.
HIMARS lanceert een GMLRS-raket in White Sands Missile Range (VS) tijdens een test in 2005. Beeld:
U.S. Army Foto

Satellieten die de raketten begeleiden

In het lanceersysteem is ruimte voor zes GMLRS-raketten. Er bestaan hier meerdere types van, maar ze kunnen over het algemeen doelwitten tot zo’n 90 kilometer afstand uitschakelen. Satellieten die de raketten aansturen, zorgen ervoor dat ze doelen raken met een marge van slechts tientallen meters. Dat is erg nauwkeurig, ouderwetse raketten hebben soms wel marges van enkele honderden meters. Lockheed Martin is momenteel bezig met de ontwikkeling van Extended Range GLMRS-raketten met een bereik van 150 kilometer.

In plaats van de zes GMLRS-raketten kan ook gekozen worden voor één ATACMS-raket, deze kan een grotere afstand overbruggen, tot zo’n 300 kilometer. De meeste types hiervan worden ook begeleid door een satelliet. Vanaf 2024 zullen PrSM-raketten de ATACMS vervangen, deze hebben een nog groter bereik van 499 kilometer.

De Verenigde Staten hebben gezegd bereid te zijn om twintig HIMARS-systemen en trucks te leveren. Als Nederland ook akkoord gaat, is ons land voor het eerst sinds 2004 weer in bezit van raketartillerie.

Bronnen: Lockheed Martin, NOS, EW, BBC, Army Recognition

Beeld: 3dmardivcommstrat