Het kost warmbloedige dieren veel energie om een stabiele lichaamstemperatuur te behouden. Waarom ontstonden de endotherme beesten dan?

Warmbloedige dieren, zoals de meeste zoogdieren en vogels, spenderen een hoop energie om een hoge, stabiele lichaamstemperatuur te handhaven. Dit wordt endothermie genoemd. En dat terwijl koudbloedige dieren, denk aan reptielen en amfibieën, gewoon in het zonnetje gaan liggen om op temperatuur te komen en de schaduw opzoeken als ze even klaar zijn met de warmte (ectothermie). Deze strategie kost veel minder energie. Waarom ontstonden er dan toch warmbloedige dieren, als hun aanpak zo onvoordelig lijkt?

Lees ook:

• Laten vogels ook scheten?
• Kunnen honden schor worden?

Endothermie

Daar zijn verschillende theorieën voor. Spieren werken bijvoorbeeld beter als ze warm zijn. Dieren die hun eigen lichaamstemperatuur regelen, zouden om deze reden bij gevaar sneller in de startblokken kunnen staan en voor een langere periode per dag actief kunnen zijn. Dit levert een overlevingsvoordeel op voor warmbloedige wezens, waardoor het zelf reguleren van de lichaamstemperatuur kan zijn geëvolueerd.

Een andere theorie luidt dat endothermie is geëvolueerd doordat warmbloedige ouders beter voor hun kroost zouden kunnen zorgen. Doordat ze gedurende een langere periode actief kunnen zijn, hebben ze meer tijd om hun nakomelingen te beschermen en te voeden.

Infecties bestrijden

De Amerikaanse wetenschapper Michael Logan kwam vorig jaar met een nieuwe hypothese. Aangezien bepaalde reacties bij een hogere temperatuur sneller verlopen, kan het afweersysteem infecties effectiever bestrijden. Ook hierbij zijn de warmbloedigen in het voordeel. Logan denkt daarom dat ziekteverwekkers de reden zijn geweest dat endothermie is geëvolueerd.

Welke van de genoemde theorieën de juiste is, of dat ze misschien allemaal een punt hebben, blijft helaas de vraag. Eén ding is wel zeker: we mogen blij zijn dat deze evolutie überhaupt heeft plaatsgevonden. Anders waren wij, de endotherme mens, er niet geweest.

Deze vraag kon je vinden in het zomernummer van KIJK.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl. 

Beeld: C. J. Sharp/CC BY-SA 4.0

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!