Vandaag in 1532: de laatste Inca-heerser, Atahualpa, wordt gevangengenomen

Sterre Roosen

16 november 2024 07:00

Pizarro Seizing the Inca of Peru van John Everett Millais

Pizarro neemt de Inca-heerser gevangen. Beeld: John Everett Millais/Wikimedia.

Op 16 november 1532 nam de Spaanse conquistador Fransisco Pizarro de Inca-heerser Atahualpa gevangen.

De ontmoeting van de Spaanse conquistador Fransisco Pizarro en Inca-heerser Atahualpa in 1532 was het begin van het einde van het machtige Inca-rijk en veranderde Zuid-Amerika voorgoed.

Meer Vandaag in…

Inca-rijk

De Inca’s waren onderdeel van een van de grootste rijken in Amerika, dat zich uitstrekte van het huidige Colombia tot het noordwesten van Argentinië en Chili. Het volk regeerde tussen 1438 en 1532 over grote delen van het Andesgebergte en bestond op zijn hoogtepunt uit twaalf miljoen mensen. Aan het hoofd stond de Sapa Inca, een goddelijke keizer die werd gezien als de zoon van de zon. De opvolger van deze leider werd gekozen door zijn zoons een aantal religieuze tests te laten doorlopen.

Atahualpa was de laatste onafhankelijke heerser van het Inca-rijk. Oorspronkelijk eiste zijn halfbroer, Huascar, in 1527 de titel en het grootste gedeelte van het rijk van hun overleden vader op. Atahualpa had echter de leiding over de troepen met de meeste ervaring en slaagde er in april 1532 in om zijn broer te verslaan en het Inca-rijk over te nemen. In november van dat jaar had hij zijn positie pas net veiliggesteld toen Fransisco Pizarro binnen kwam vallen.

Spaanse inval

Fransisco Pizarro was een Spaanse conquistador die in 1509 voor het eerst naar Zuid-Amerika zeilde. Hier was hij onderdeel van verschillende expedities, op zoek naar goud. In 1529 kreeg hij van de Spaanse koning Karel I (ook bekend als Keizer Karel V) toestemming om de onbekende rijken op het continent te veroveren en namens de Spaanse Kroon te besturen. Dit liet hij zich geen twee keer vertellen, en in 1532 leidde hij een groep Spaanse soldaten naar de stad Cajamarca, waar Atahualpa verbleef.

Toen Pizarro eenmaal Cajamarca bereikte, stemde de nieuwsgierige Atahualpa in met een ontmoeting. Op 16 november 1532 ontving hij, compleet onvoorbereid op geweld, de conquistador en zijn mannen. Na een korte woordwisseling gaf Pizarro’s woordvoerder het signaal voor een aanval waarin honderden Inca’s werden vermoord en Atahualpa werd gevangengenomen.

Ondanks een losgeldbetaling van een kamer vol goud en zilver executeerden de Spanjaarden de Inca-heerser op 29 augustus 1533, ruim negen maanden na hun eerste bezoek. Atahualpa’s dood leidde uiteindelijk tot de val van het Inca-rijk. Verzwakt door eerdere burgoorlogen, de pokken, en een gebrek aan een leider, konden de Inca’s de opmars van de veroveraars niet tegenhouden. Het ooit machtige Inca-rijk werd een Spaanse kolonie, en hun unieke cultuur en geloof moesten plaatsmaken voor het christelijke koloniale regime van de Spanjaarden.

Bronnen: Archeologie Online, Britannica, World History Encyclopedia

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!