Op 18 december 1856 werd J.J. Thomson, ontdekker van het elektron, geboren.

Joseph John Thomson was een indrukwekkende natuurkundige die tijdens zijn carrière onder andere een Nobelprijs in de wacht sleepte. In 1897 ontdekte hij het elektron, een negatief geladen deeltje, waaruit atomen bestaan. Deze ontdekking legde de basis voor ons huidige begrip van materie en veranderde de natuurkunde voorgoed.

Meer Vandaag in…

• 15 december 2006: eerste vlucht van de F-35
• 16 december 1990: stier Herman wordt geboren met menselijk DNA
• 17 december 1903: Orville Wright maakt de eerste vliegtuigvlucht

Knappe kop

J. J. Thomson werd geboren op 18 december 1856 in Manchester, Engeland, waar hij begon aan een glansrijke schoolcarrière. Op jonge leeftijd genoot hij van privéschool-opleidingen, en in 1970, op een leeftijd van slechts veertien jaar, startte hij aan de toenmalige University of Manchester. In 1876 studeerde hij verder aan het Trinity College in Cambridge. Hier behaalde Thomson in 1880 een bachelor in de wiskunde en in 1883 zijn master.

Moeilijke materie

Op 22 december 1884 werd Thomson aangesteld als professor bij de University of Cambridge. Hier werkte hij met kathodestraalbuis-experimenten, waarbij elektrische stroom door een vacuümgetrokken glazen buis werd geleid. Het viel de natuurkundige in 1897 op dat de straal werd afgebogen door elektrische en magnetische velden, wat alleen gebeurde bij geladen deeltjes. De mate van afbuiging wees erop dat de deeltjes een veel kleinere massa hadden dan een atoom.

Voor Thomsons ontdekking geloofden wetenschappers dat atomen de kleinst mogelijke bouwstenen van alle materie waren. Om zijn nieuwe theorie te bewijzen, berekende hij de verhouding tussen de lading en de massa van deze deeltjes. Hiermee bewees hij dat de deeltjes niet alleen minuscuul waren, maar ook universeel: ze kwamen in alle onderzochte materialen voor, en waren altijd negatief geladen. In 1904 stelde Thomson op basis van zijn ontdekking het eerste model van de interne structuur van een atoom op: het plum pudding model.

Thomson noemde deze deeltjes corpsucles (lichaampjes), maar andere wetenschappers gebruikten de naam elektronen. Pas in 1914 nam hij deze naam met tegenzin over.

Prijswinnaar

In 1906 ontving de J. J. Thomson de Nobelprijs voor zijn onderzoek naar de geleiding van elektriciteit door gassen. Naast een belangrijk natuurkundige was hij ook een invloedrijke leermeester. Maar liefst zeven van zijn studenten én zijn eigen zoon, George Paget Thomson, wonnen later zelf een Nobelprijs – een prestatie die bijna ongeëvenaard is in de geschiedenis van de wetenschap.

Bronnen: University of Cambridge, NobelPrize.org, Britannica

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!