Vandaag in 1867: tweevoudig Nobelprijswinnaar Marie Curie wordt geboren

Tim Tomassen

07 november 2024 07:00

Marie Curie

Op 7 november 1867 werd in Warschau de natuur- en scheikundige Marie Curie geboren. Ze deed baanbrekend werk op het gebied van radioactiviteit en won twee Nobelprijzen.

Het is vandaag 157 jaar geleden dat de beroemde wetenschapper Marie Curie het levenslicht zag. Ze werd geboren in Warschau, maar verhuisde naar Parijs om wis- en natuurkunde te studeren aan de Sorbonne-universiteit. In 1895, twee jaar na haar afstuderen, trouwde ze met de Franse natuurkundige Pierre Curie en kreeg later ook de Franse nationaliteit.

Meer Vandaag in…

Nobelprijs voor Natuurkunde

Kort nadat Marie Curie haar studie afrondde, werden er twee belangrijke natuurkundige ontdekkingen gedaan. Eerst beschreef Wilhelm Röntgen in 1895 een nieuw soort straling, die hij X-stralen noemde (en die wij nu kennen als röntgenstralen). En een paar maanden later vond Henri Bequerel een soortgelijke straling bij zouten van het element uranium.

Terwijl de rest van de wereld zich op de X-stralen van Röntgen stortte, raakte Marie gefascineerd door het uranium van Bequerel. Ze was inmiddels getrouwd met Pierre Curie, de uitvinder van een apparaat dat in staat is heel kleine elektrische ladingen te meten. Voor Marie was een plus een drie. Ze combineerde de uitvinding van haar man met twee andere instrumenten et voilà: ze kon de hoeveelheid straling van uranium meten. Ze merkte tot haar verbazing dat de hoeveelheid straling alleen afhing van de hoeveelheid uranium. Dit bracht haar tot een gedachtesprong: de radioactiviteit was wellicht een eigenschap van het atoom zelf.

Een revolutionair idee dat haar uiteindelijk wereldberoemd zou maken en waar ze in 1903 samen met Henri Bequerel en Pierre Curie de Nobelprijs voor Natuurkunde voor kreeg. Dat maakte haar de eerste vrouw die de prestigieuze prijs won.

Nobelprijs voor Scheikunde

Marie Curie bleef experimenteren met radioactiviteit en ontdekte uiteindelijk de elementen uranium en polonium. Voor die ontdekking kreeg ze in 1911 de Nobelprijs voor Scheikunde. Ze werd daarmee de eerste persoon die twee Nobelprijzen won en ze is nog altijd de enige persoon met twee Nobelprijzen in verschillende wetenschapsvelden. De enige andere persoon die twee verschillende Nobelprijzen won, was Linus Pauling. Hij won de prijs voor scheikunde en vrede.

In 1934 overleed Marie Curie aan aplastische anemie, een ziekte die de aanmaak van bloedcellen remt en hoogstwaarschijnlijk was veroorzaakt door haar blootstelling aan straling. Dat jaar zou ze 67 jaar zijn geworden.

Marie Curie heeft meer gedaan dan Nobelprijzen winnen, ze hielp soldaten bijvoorbeeld tijdens de Eerste Wereldoorlog. In deze gratis longread lees je daar meer over.

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!