Vandaag in 1891: de ontdekker van het neutron wordt geboren

Tim Tomassen

20 oktober 2024 07:00

James Chadwick de ontdekker van het neutron en Leslie Groves

James Chadwick (links) en Leslie Groves, de militaire leider van het Manhattanproject. Beeld: Los Alamos National Laboratory.

Op 20 oktober 1891 werd James Chadwick geboren, de ontdekker van het neutron, het deeltje dat deel uitmaakt van vrijwel elke atoomkern.

De Britse James Chadwick staat bekend om zijn baanbrekende ontdekking van het neutron, waarmee hij een groot mysterie in de kernfysica oploste. Deze doorbraak was cruciaal voor de ontwikkeling van kernenergie en legde de basis voor het Manhattanproject, dat leidde tot de ontwikkeling van de atoombom tijdens de Tweede Wereldoorlog.  

Tijdens zijn studie werkte Chadwick onder Ernest Rutherford. Deze beroemde natuurkundige had ontdekt dat atomen bestaan uit een minuscule positief geladen kern van protonen, waaromheen negatief geladen elektronen cirkelen. Maar iets klopte nog niet aan dat atoommodel: de kern was namelijk zwaarder dan je op basis van alleen protonen zou verwachten. Natuurkundigen vermoedden daarom dat er nog een extra deeltje, zonder lading in het spel was.

Meer Vandaag in…

Neutrale deeltjes met massa

In 1932 vond Chadwick daar als eerste bewijs voor. Hij schoot atoomkernen van het chemische element helium (zogenoemde alfadeeltjes) op een dun laagje beryllium. Daar kwam een vreemde straling bij vrij die geen lading had. Andere natuurkundigen die hetzelfde experiment ook al hadden uitgevoerd, dachten dat dat gammastraling moest zijn.

Chadwick was daar niet van overtuigd. Hij liet die ‘gammastraling’ tegen andere materialen aanbotsen en merkte op dat daarbij protonen vrijkwamen. Uit de energie en beweging van die protonen berekende hij dat gammastraling daar niet verantwoordelijk voor kon zijn. Volgens zijn berekeningen bestond de onbekende ‘straling’ daarentegen uit neurale deeltjes met massa. Die deeltjes kwamen later bekend te staan als neutronen.

In 1935 ontving Chadwick de Nobelprijs voor Natuurkunde voor de ontdekking van het neutron.

Bron: Britannica

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!