Vandaag in 1908: een meteoriet explodeert boven Toengoeska

KIJK-redactie

30 June 2024 07:00

Toengoeska explosie

Op 30 juni 1908 explodeerde een meteoriet boven het Siberische Toengoeska; de grootste inslag ooit opgetekend, die zo’n 80 miljoen bomen velde.

Het is 30 juni 1908, kwart over zeven en Semjon Semjonov, een boer in Siberië, maakt zich klaar voor het ontbijt. “Ik keek naar het noorden en zag opeens dat de hemel in tweeën spleet. Er verscheen een vuurbal boven het bos, het gat in de lucht werd groter en de hele noordkant stond in brand. Tegelijkertijd werd het zo heet, dat ik het bijna niet kon verdragen. Ik wilde mijn kleren van mijn lichaam rukken, maar opeens sloot de hemel zich weer. Er klonk een harde klap en ik werd een paar meter achteruit geworpen. Ik was bewusteloos, maar mijn vrouw kwam naar buiten rennen en nam me mee naar binnen. Daarna volgde een geluid dat klonk als vallende rotsen of het afvuren van kanonnen en begon de aarde te schudden.”

Meer Vandaag in…

Toengoeska-explosie

Wat Semjonov beschrijft, zal later de geschiedenis ingaan als de Grote Siberische Explosie of de Toengoeska-explosie. Ze veroorzaakt schokgolven die tot op honderden kilometers afstand ramen aan diggelen slaan en door seismische apparatuur over de hele wereld worden opgevangen. Het observatorium van het Amerikaanse Smithsonian heeft nog maanden last van de verhoogde hoeveelheid stof in de atmosfeer. De stofdeeltjes weerkaatsen het zonlicht naar de aarde, zodat het ’s nachts in heel Europa zo licht blijft dat je gemakkelijk de krant kunt lezen.

Meteoriet zonder inslagkrater

Russische wetenschappers vermoeden eerst dat er een meteoriet moet zijn ingeslagen. Op zoek naar de inslagkrater ziet een expeditieteam vanaf een berg een zwartgeblakerd landschap van zo’n 70 bij 55 kilometer waarin zo’n 80 miljoen bomen zijn geveld. Gek genoeg vinden ze op de plek waar de meteoriet een enorm gat in de aarde zou moeten hebben geslagen juist tientallen bomen nog star overeind staan. Half verkoold en zonder takken, maar toch…

De meeste wetenschappers denken nu dat een meteoriet (of komeet) tussen de 5 en 10 kilometer boven de grond is geëxplodeerd, met een kracht van 1000 Hiroshimabommen. De hoge snelheid zou de lucht vóór het stuk ruimtepuin, dat een middellijn van veertig tot zestig meter moet hebben gehad, zo hard hebben samengeperst (de zogenoemde ram pressure) dat de temperatuur ongekend hoog opliep en het ding uit elkaar klapte.

Meer lezen over de Toengoeska-explosie? Dat kan in deze gratis longread!

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 










Meer Nieuws