Vandaag in 1918: het einde van de Eerste Wereldoorlog

Sterre Roosen

11 november 2024 07:00

Duitse vertegenwoordigers onderweg naar onderhandelingen over een wapenstilstand van de eerste wereldoorlog

De Duitse vertegenwoordigers op weg naar de onderhandelingen, inclusief witte vlag op de auto. Beeld: Wikimedia.

Op 11 november 1918 ging Duitsland akkoord met een wapenstilstand en kwam er een einde aan de Eerste Wereldoorlog.

De Eerste Wereldoorlog (1914-1918) was een wereldwijde strijd die miljoenen mensen het leven heeft gekost. De moord op de Oostenrijkse aartshertog en troonopvolger Frans Ferdinand op 28 juni 1914 wordt vaak als directe aanleiding van deze oorlog gezien, maar de spanningen tussen de betrokken partijen speelden al jaren. In heel Europa was er sprake van groeiend nationalisme en ontstonden er allerlei bondgenootschappen.  

Meer Vandaag in…

Escalatie

Na de moord op Frans Ferdinand escaleerden de spanningen razendsnel toen verschillende grootmachten zich in de strijd mengden. Wat begon als een Europees conflict, groeide uit tot een oorlog die zelfs in de koloniën gevoerd werd. In de strijd ontstonden twee kanten: de Centralen (Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, het Ottomaanse Rijk en Bulgarije) en de geallieerden (een samenwerking tussen Frankrijk, Groot-Brittannië, Rusland, en later Italië en de Verenigde Staten).

Door de opkomst van de moderne wapentechnologie was de oorlog bijzonder dodelijk. Een combinatie van machinegeweren, gifgas en loopgraven resulteerde naar schatting in zestien miljoen doden, waaronder zo’n tien miljoen soldaten en zes miljoen burgers. Bijna 60 procent van de mensen die vocht, kwam te overlijden, en een groot aantal raakte vermist.

Wapenstilstand

Tijdens de oorlog wisten de Centralen aanvankelijk terrein te winnen, maar dat veranderde toen de Verenigde Staten zich in 1917 bij de geallieerden voegden en zij de overhand kregen. Duitsland raakte verzwakt door Britse zeeblokkades en na een aantal grote nederlagen werd het land gedwongen tot onderhandelingen over vrede in 1918.

Op 8 november 1918 werd een aantal Duitse vertegenwoordigers ontvangen in de bossen in het Franse Compiègne. Van de Franse maarschalk Ferdinand Foch kregen zij de voorwaarden voor een wapenstilstand en drie dagen bedenktijd. Van onderhandelen was weinig sprake, de Duitsers moesten schikken naar de eisen van de geallieerden, of het hele plan ging niet door.

Op 11 november 1918, om 5 uur ’s ochtends, werd de wapenstilstand ondertekend in een treinwagon in Compiègne. Om 11 uur werden de wapens definitief neergelegd. Duitsland moest al zijn troepen terugtrekken en zware wapens inleveren. De vredesonderhandelingen zouden nog doorlopen tot het verdrag van Versailles in 1919, maar 11 november wordt gezien als het einde van een van de dodelijkste conflicten in de moderne geschiedenis.

Bronnen: National Geographic, HISTORY, Britannica

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!