Vandaag in 1963: John F. Kennedy wordt doodgeschoten

Sterre Roosen

22 november 2024 07:00

JFK in limousine in Dallas, Texas, 22 november 1963

President John F. Kennedy en zijn vrouw Jacqueline in de open auto op 22 november 1963. Beeld: Walt Cisco, Dallas Morning News.

Op 22 november 1963 werd toenmalig president John F. Kennedy in Dallas, Texas doodgeschoten.

John F. Kennedy (JFK) was de 35e president van de Verenigde Staten. Wanneer hij, samen met zijn vrouw, op 22 november 1963 in een open limousine over Dealey Plaza in Dallas wordt gereden, eindigt zijn presidentschap op dramatische wijze. Er wordt twee keer op hem geschoten, één keer in zijn rug en één keer in zijn hoofd. Hij overleeft de aanslag niet.

Meer Vandaag in…

35e president

JFK trad in 1961 op 43-jarige leeftijd aan als de jongste gekozen president ooit in de Verenigde Staten. Zijn charisma, inspirerende toespraken en vooruitstrevende idealen maakten hem populair bij jongere generaties en minderheidsgroepen. Hij wilde een nieuw tijdperk inluiden, dat hij ‘The New Frontier’ noemde, met een focus op economische groei, sociale vooruitgang, en ruimtevaart.

JFK werd over het algemeen gezien als een goede president, in het bijzonder door de jongere, progressievere generaties. Toch was niet iedereen fan. Activisten vonden zijn steun voor burgerrechten halfslachtig, en waren niet blij met zijn besluit om het tegengaan van segregatie aan de staten over te laten, in plaatst van dit op landelijk niveau aan te pakken. Conservatieven zagen hem juist als te liberaal, en als een bedreiging voor de traditionele Amerikaanse waarden.

22 november 1963

De aanslag op JFK vond plaats op klaarlichte dag, terwijl hij met zijn vrouw, Jacqueline Kennedy, in een open limousine door de straten van Dallas reed. Ze werden vergezeld door de gouverneur van Texas en diens vrouw tijdens een rit die bedoeld was om steun te creëren voor Kennedy’s herverkiezing in 1964.

Er stonden duizenden toeschouwers langs de route. Deze kregen de schrik van hun leven toen de president voor hun ogen werd neergeschoten. Vanaf de zesde verdieping van een nabij gebouw werden meerdere schoten gelost. JFK werd door een kogel in zijn rug geraakt, een schot dat hij mogelijk nog overleefd zou kunnen hebben. Een tweede kogel raakte de president vervolgens in zijn hoofd. Bloed en stukken van zijn schedel raakten verspreid door de auto. Volgens de gouverneur riep Jacqueline herhaaldelijk; ”Ze hebben mijn man vermoord! Ik heb zijn hersenen in mijn hand!”.

Polaroidfoto van de aanslag op JFK
Een polaroidfoto van een toeschouwer, gemaakt enkele fracties van een seconde na het fatale schot. Jacqueline buigt zich over haar man. Beeld: Mary Ann Moorman/Wikimedia.

De chauffeur spoedde naar het Parkland Memorial Ziekenhuis in de buurt, waar tevergeefs werd geprobeerd het leven van de president de redden. Om 13.00 uur, een halfuur na de aanslag, werd Kennedy doodverklaard.

Lee Harvey Oswald

Al snel werd een pakhuis langs de route geïdentificeerd als de plek vanaf waar de schoten gelost moesten zijn. Politieagenten vonden daar een geweer en lege hulzen. Diezelfde middag werd Lee Harvey Oswald, een medewerker van het pakhuis, gearresteerd. Hij had het gevonden geweer met een nepnaam gekocht en laten bezorgen op zijn adres. Zijn handafdruk kwam overeen met die op het geweer.

Oswald ontkende alles. Hij beweerde een zondebok te zijn, onder andere omdat hij een tijd in de Sovjet-Unie had gewoond. Voordat hij kon worden berecht, werd hij op 24 november live op tv doodgeschoten door Jack Ruby, een nachtclubeigenaar. Door zijn dood zijn tot op de dag van vandaag veel vragen over de moord onbeantwoord.

Lee Harvey Oswald wordt doodgeschoten door Jack Ruby terwijl hij door politie naar de gevangenis wordt verplaatst.
Lee Harvey Oswald (midden) wordt doodgeschoten door Jack Ruby terwijl hij door politie naar de gevangenis wordt verplaatst. Beeld: Robert H. Jackson/Flickr.

Complot

Meerdere onderzoeken werden uitgevoerd naar de dood van de president, maar er is nog steeds veel onduidelijk. Zo’n 80 procent van de getuigen geeft bijvoorbeeld aan drie schoten te hebben gehoord, terwijl de rest volhoudt dat het er twee zijn geweest. Daarnaast toonde een poll uit 2017 aan dat slechts een derde van de Amerikaanse bevolking gelooft dat Oswald alleen handelde, zoals de Warren Commission concludeerde. Sommige complottheorieën speculeren zelfs over de betrokkenheid van de CIA of de maffia bij de moord.

Complot: Lee Harvey Oswald handelde niet in zijn eentje

In de jaren na zijn moord bleef Kennedy een icoon, symbool voor een beter Amerika. Zijn vicepresident, Lyndon B. Johnson, werd in 1964 verkozen als volgende president van de Verenigde Staten, en zette veel van Kennedy’s progressieve beleid voort. Desondanks werd zijn dood nog jarenlang geassocieerd met een verloren tijdperk van hoop en vooruitgang.

Bronnen: National Geographic, Hey!USA, HISTORY

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!