Vandaag in 1998: de spaceshuttle Endeavour wordt gelanceerd

Sterre Roosen

04 december 2024 07:00

Zarya en Unity modules internationaal ruimtestation, foto genomen uit Endeavour

Een foto van de Zarya-module (links) vlak na koppeling aan de Unity-module (rechts), gemaakt vanuit de Endeavour. Beeld: NASA.

Op 4 december 1998 werd voor het eerst een bemande spaceshuttle gelanceerd die een component van het ISS aan boord had.

De Endeavour-spaceshuttle, ook wel missie STS-88, werd op 4 december gelanceerd met een van de eerste onderdelen van het internationale ruimtestation (ISS) aan boord. Dit was de eerste van tientallen missies die uiteindelijk leidden tot de succesvolle bouw van het ISS, dat ons al jaren een grote hoeveelheid informatie uit de ruimte oplevert.

Meer Vandaag in…

Eenheid

Het ISS is een van de meest ambitieuze internationale ruimteprojecten ooit. Om dit permanente onderzoeksstation in de ruimte te kunnen bouwen en onderhouden, werken de Verenigde staten, Rusland, Europa, Japan én Canada tot op de dag van vandaag nog steeds samen. Het bestaat uit verschillende onderdelen, te groot om in één keer gelanceerd te worden. De Zarya-module was het eerste component dat op 20 november 1998 door Rusland de ruimte in werd gestuurd met een onbemande raket.

Met losse onderdelen kom je in de ruimte echter niet ver, deze moeten aan elkaar gekoppeld kunnen worden. Dat is waar de Endeavour de hoek om kwam kijken. Deze spaceshuttle van de NASA, die in 1992 zijn eerste vlucht maakte, bracht tijdens verschillende missies belangrijke vracht de ruimte in en repareerde meerdere satellieten.

De missie in 1998, bekend als STS-88, was de dertiende en meest historische vlucht van de Endeavour. Voor het eerst bracht een bemande spaceshuttle een module van het ISS naar de ruimte: Unity, een belangrijk knooppunt dat de basis zou vormen voor verdere uitbreidingen van het ISS. Op 4 december steeg het ruimteschip zonder problemen op vanaf het Kennedy Space Center in Florida en belandde binnen enkele uren al in een stabiele baan om de aarde.

Uitdaging

Eenmaal in deze baan stond de Endeavour voor een flinke uitdaging: met een robotarm moest Unity goed gepositioneerd worden voor een koppeling met Zarya. De zeskoppige bemanning voerde maar liefst drie ruimtewandelingen uit om onder andere kabels en leidingen van de twee modules met elkaar te verbinden. Het samenkomen van de Russische en Amerikaanse modules was een grote mijlpaal voor internationale samenwerkingen in de ruimte.

Met een robotarm worden de modules van het ISS in de juiste positie gezet
Met een robotarm worden de modules in de juiste positie gezet. Beeld: NASA.

Na de succesvolle koppeling groeide het ISS gestaag uit tot een complex ruimtelaboratorium. In de jaren die volgden, vervoerden verschillende spaceshuttles, waaronder de Endeavour, extra modules en apparatuur naar het station. Vanaf november 2000 was het ISS functioneel, en konden de eerste onderzoeken van start.

Sindsdien is het ISS altijd bemand geweest, en in de microzwaartekrachtomgeving zijn inmiddels al ruim 3300 experimenten uitgevoerd. Toch is het einde van de carrière van het station in zicht; de NASA heeft namelijk aangekondigd dat het in 2030 uit dienst zal worden genomen. Met een speciaal ontworpen deorbit vehicle zal het ruimtestation veilig uit zijn baan om de aarde worden gehaald en in 2031 landen in de Stille Oceaan.

Bronnen: NASA (1), NASA (2), This Day in Aviation

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 

Reageren? Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *