Valt de wereldwijde voedselketen uit elkaar?

Loys Bakker

30 augustus 2022 09:30

voedselketen

De wereldwijde voedselketen vastleggen lijkt een onbegonnen taak. Niet voor deze onderzoekers. Met behulp van AI legt het team haarfijn uit hoe de biodiversiteit gevaar loopt.

De natuur is mengelmoes van uiteenlopende flora en fauna. Die diversiteit is niet vanzelfsprekend, maar afhankelijk van de wereldwijde voedselketen. Hoe minder complex de voedselketen, hoe minder gevarieerd de natuur. Daarom onderzochten ecologen van de Universiteit van Rice het wereldwijde voedselweb van de afgelopen 130.000 jaar. Hun resultaten publiceerden ze in het vakblad Science.

Lees ook:

Netwerk van voedsel

Een voedselweb omvat alle verbanden tussen roofdieren en hun prooi in een bepaald gebied. Een netwerk waarin diersoorten op zoveel mogelijk verschillende manieren met elkaar verbonden zijn, ondersteunt de biodiversiteit en stabiliteit van een ecosysteem. Oftewel, een omvangrijk voedselweb zorgt ervoor dat meer soorten samen kunnen leven.

Dat veel soorten uitsterven, is inmiddels bekend. Maar in hoeverre hun verdwijning effect heeft op het voedselweb, was tot nu toe nog niet zo duidelijk. Daarom gebruikten de onderzoekers machine learning om te achterhalen wie er dineerde, en wie het diner was.

Het web ontrafelen

De collega’s trainden hun algoritme met informatie over interacties tussen hedendaagse dieren. Door zoveel mogelijk eigenschappen van roofdieren en prooien te analyseren, leerde het algoritme inschatten hoe groot de kans was dat de ene soort de ander op zou eten. Eenmaal getraind, kon het model roofdier-prooi-interacties ook voorspellen tussen soorten die niet direct zijn waargenomen: uitgestorven dieren bijvoorbeeld.

Zo schetst het model met ongekend detail het wereldwijde voedselweb – vanaf het moment dat de aarde bewoond werd door sabeltandtijgers en gigantische luiaards, tot nu.

Schrikbeeld

Voedselnetwerken storten wereldwijd in omdat diersoorten met de meest centrale rollen verdwijnen. Terwijl ongeveer 6 procent van de landzoogdieren is uitgestorven, schatten de onderzoekers dat meer dan 50 procent van de voedselwebverbindingen zijn verdwenen. Vaak zijn de meest unieke zoogdieren de sleutel tot de complexiteit van een voedselketen.

Er valt nog wat te redden. Uitstervingen veroorzaken ongeveer de helft van de aftakelende voedselwebben. De rest heeft te maken met het geografische bereik van bestaande soorten. Omdat mensen zoveel ruimte innemen, vertrekken veel diersoorten naar een rustigere plek.

De herintroductie van soorten in hun oorspronkelijke leefgebied kan de voedselketen herstellen. Er zijn al meerdere organisaties die inheemse roofdier- en prooisoorten herintroduceren in hun natuurlijke habitat. Zo zijn er weer lynxen in Colorado en Europese bizons in Roemenië. Nu maar hopen dat de dieren het complexer maken dan het is.

Bronnen: Science, Phys.org

Beeld: Pixabay

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!