Soms komen wetenschap en sciencefiction met elkaar in aanraking. Zo is er onlangs een door Star Trek geïnspireerd apparaat ontwikkeld dat naar bewerkte eiwitten kan zoeken.

Genetisch gemodificeerde organismen (GMO’s) komen steeds vaker voor. Zo wordt in Amerika al op grote schaal landbouw bedreven met bewerkte gewassen. Maar de aangepaste eiwitten zouden via bijvoorbeeld het grondwater kunnen ‘ontsnappen’. Daarom hebben wetenschappers van Rice University de Light Transmission Spectrometer (LTS) ontwikkeld om ze weer op te sporen.

Nanodeeltjes

De LTS scant watermonsters op bewerkte eiwitten. Dat doet het apparaatje met behulp van nanodeeltjes die op het DNA of op de antilichamen van GMO’s passen. Zodra deze deeltjes ’blijven plakken’, weten de onderzoekers dat het dus om een gemodificeerd organisme gaat.

Momenteel moet er minimaal een concentratie van vijftig DNA-kopieën per milliliter water aanwezig zijn om de GMO’s te kunnen detecteren, maar de wetenschappers proberen dit terug te brengen naar drie. Daarmee zou het apparaat in staat zijn om zelfs bij hele lage concentraties de GMO’s al te traceren.

De wetenschappers hopen verder dat ze het apparaat zo kunnen verbeteren dat ze het in de toekomst ook kunnen inzetten als hulpmiddel bij het zoeken naar buitenaards leven. Zo zouden ze bijvoorbeeld monsters van andere planeten kunnen onderzoeken op biologisch materiaal. Net als in Star Trek dus.

Lekkage

Scott Egan, die het onderzoek leidt, vertelt dat GMO’s veel schade kunnen aanrichten in het natuurlijke ecosysteem. “Neem bijvoorbeeld mais. We bewerken het met een eiwit zodat het is beschermd tegen rupsen. Dit eiwit komt vervolgens via het grondwater terecht in een rivier waar de schietmot leeft. Die is ook gevoelig voor dit eiwit en kan daar uitsterven, wat op zijn beurt weer grote gevolgen kan hebben voor andere diersoorten.” Vanuit dat principe is zijn team aan de slag gegaan.

Maar volgens biotechnoloog Frans Krens valt het wel mee. “Elk levend organisme bevat DNA en eiwitten. Als een organisme omvalt en doodgaat, komt er bij de verrotting lekkage van het DNA en eiwitten voor. Maar is dat erg? Miljoenen jaren van leven en dood op aarde suggereren van niet.”

Hij benadrukt daarnaast dat het mais waar de onderzoeker het over heeft, is bewerkt met DNA afkomstig van een bacterie die gewoon in de natuur voorkomt. “Daarbij komt dat elk DNA, als biochemische verbinding, niet giftig is en in de maag wordt afgebroken”, aldus Krens.

Bronnen: Rice University, New Atlas