Om het onnodig weggooien van voedsel tegen te gaan, ontwikkelden onderzoekers een handzame scanner die met infrarood licht meet of een product nog goed is.

Jaarlijks verdwijnt er een verbazingwekkende hoeveelheid eten in de afvalbak. En niet alleen die salade die al veel te lang in de koelkast ligt, ook talloze producten die nog prima in orde zijn, belanden bij het vuil. Volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) van de VN gaat een derde van het geproduceerde voedsel op een dergelijke manier verloren – dat zijn miljarden tonnen aan eten per jaar.

Geen wonder dat we in de afgelopen jaren een scala aan uitvindingen voorbij hebben zien komen om dat onnodige voedselverlies tegen te gaan; van verkleurende doppen en stickers, tot allerlei slimme sensoren. Ook Fraunhofer-onderzoekers waagden een poging. Ze werkten aan een handzame sensor die met behulp van infrarood licht bepaalt of een product nog eetbaar is.

Lees ook: Smartphone ‘scant’ of voedsel bedorven is

‘Voedelredders’

Omdat het lang niet altijd makkelijk is om aan een product te zien of het nog goed is, willen onderzoekers van onder andere Duitse onderzoeksinstelling Fraunhofer-Gesellschaft, consumenten, maar ook supermarkten en anderen aan het eind van die voedselketen, met de scanner een handje helpen.

Het project is onderdeel van de zogenaamde We Rescue Food-alliantie, opgezet door het Beierse ministerie van voedsel, landbouw en bosbeleid. De scanner, niet veel groter dan een flinke tomaat, moet niet alleen de versheid van producten bepalen, maar ook de rijpheid, de houdbaarheid en de echtheid (is dit stuk vis echt zalm)?

Infrarood

De scanner gebruikt een sensor die licht in het infrarode spectrum meet; nabij-infrarood (NIR) licht, met een golflengte tussen de 0,78 en 3 micrometer. Wanneer de NIR-lichtbundel uit het apparaatje op een tomaat geschenen wordt, zal afhankelijk van de vrucht, bepaald licht terugkaatsen. Door die uitgestuurde en teruggekaatste lichtbundels met elkaar te vergelijken, kan iets gezegd worden over de staat van de tomaat.

Dit gebruik van infrarood licht wordt veelvuldig in laboratoria gebruikt, dus nieuw is het mechanisme niet. De uitdaging was de opstelling te verkleinen zonder de functionaliteit te verliezen en torenhoge kosten te maken. Daarin zou het team al grootse passen hebben gemaakt; voor de ontwikkeling van hun handzame sensor gebruikten ze nieuwe, kleine, maar relatief goedkope sensoren.

Kale tomaat

Klaar voor gebruik is het apparaatje nog niet. Op het moment kan het alleen pure producten scannen, zoals een kale tomaat, maar geen samengestelde, zoals een belegde pizza. Het team hoopt door de imaging-technieken en sensoren te verbeteren daar in de toekomst een oplossing voor de vinden.

Hoewel de plannen groots zijn – uiteindelijk zou de scanner volgens de onderzoekers zelfs voor het sorteren van plastics, wol, textiel en mineralen gebruikt kunnen worden – zit het apparaatje nog in de demonstratiefase. Volgens het team staan de eerste consumententests in Duitse supermarkten voor later dit jaar in de planning.

Bronnen: Fraunhofer, New Atlas

Beeld: Fraunhofer IOSB

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!