Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Sporters trekken alles uit de kast om spierschade te herstellen, dat kan met hitte of met koude. Zo gebruiken veel atleten kou om beter te presteren.
1) Vooraf koelen
Dé gouden methode voor duursporters, zoals wielrenners en hardlopers, die in de hitte moeten presteren. Voor elke graad dat hun lichaamstemperatuur tijdens het sporten boven de 37 graden uitkomt, worden ze 1 procent minder efficiënt. Voorkoelen doe je met koelvesten, ijskoude drank of door geschaafd ijs te eten.
2) Koelen tijdens inspanning
Wielrenners kunnen bijvoorbeeld een bidon ijskoude drank krijgen terwijl ze op de fiets zitten. Erg effectief! Hun lichaamstemperatuur stijgt er minder snel door, waardoor ze het langer volhouden. Strenge regelgeving beperkt de mogelijkheden. In de VS mogen NASCAR-coureurs ondergoed dragen waar koelwater doorheen stroomt, maar bij de Formule 1 is dat verboden.
3) Achteraf koelen
Over koelen na inspanning is veel discussie. IJsbaden, cabines met vloeibare stikstof tot wel -195 graden Celsius: het is moeilijk hard te maken dat het werkt om sneller te herstellen. Atleten hebben er soms minder spierpijn door, maar op hun prestaties heeft de kou meestal geen effect.
Dit is een kader uit het artikel ‘Bibberend of zwetend naar de top’ te vinden in KIJK 10/2021. Deze editie ligt in de winkel vanaf 16 september tot en met 13 oktober.
Meer informatie:
- Hein Daanen (VU): Temperatuur en presteren. Verschuivende paradigma’s (pdf)
- Journal of Physiology: Postexercise cooling impairs muscle protein synthesis rates in recreational athletes
- Het Parool: Een koude duik als bescherming tegen covid? Immunologen betwijfelen het
- de Volkskrant: IJsbad blijkt helemaal niet goed voor herstelproces van topsporters
- KIJK: Dertien keer extreme sportprestaties
Tekst: Mariska van Sprundel
Beeld: DARREN WALSH/CHELSEA FC/ GETTY IMAGES, WILLIAM/GETTY IMAGES, F. FRANSSEN/ANP