Worden sojabonen met dierlijke eiwitten de nieuwe vleesvervangers?

KIJK-redactie

18 november 2023 12:00

Drie sojabonen met dierlijke eiwitten op een groen plantenblad

Planten met dierlijke eiwitten: dat klinkt tegenstrijdig. Toch probeert een mede door een Nederlander opgericht bedrijf die te maken. Zijn de boontjes van zulke planten over een aantal jaar een ingrediënt van vleesvervangers?

Verse sojabonen zijn normaal gesproken knalgroen, maar niet de soort die Moolec ontwikkelde. Hun variant is lichtroze, valt te zien op foto’s die het bedrijf afgelopen zomer vrijgaf. Je zou het varkentjesroze kunnen noemen, en dat is geen toeval: door een genetische aanpassing maken de bonen varkenseiwitten aan. Het bedrijf hoopt dat hun ‘Piggy Sooy’ een veelgebruikt ingrediënt wordt in vleesvervangers, al is daarvoor nog een lange weg te bewandelen.

Een voltreffer

“Wat we doen, is plantencellen herprogrammeren. We geven ze een nieuw doel.” In een klein lab aan huis, in de buurt van Nijmegen, vertelt Henk Hoogenkamp enthousiast over Moolec en hun nieuwe product. Samen met partners in Engeland, Amerika en Argentinië richtte hij het bedrijf op in coronatijd, toen niemand opkeek van langeafstandswerken.

In zijn eigen lab onderzoeken Hoogenkamp en vier collega’s voor producenten van vleesvervangers hoe ze hun producten kunnen verbeteren. Hier is alleen ‘gewone’ soja te vinden, vooral in gedroogde vorm. De varkenssoja heeft hij zelf ook alleen nog op foto’s gezien, want die bevindt zich in de broeikast van een Amerikaanse universiteit. Waar precies kan Hoogenkamp nog niet zeggen, omdat er een patentaanvraag loopt. “Maar onze experts op dit gebied zitten in Amerika, we werken veel samen met universiteiten daar.” Dat is niet zo gek, aangezien onderzoek naar genetische modificatie (GMO) in Amerika veel normaler is dan in Nederland. De Europese regels voor het kweken van GMO-planten zijn de strengste ter wereld, zoals je al kon lezen in het artikel ‘De verboden vruchten van de genetica’, in het KIJK-zomernummer van 2023.

De Amerikaanse experts draaien aan de genetische knoppen van plantjes, net zolang tot er een voltreffer tot bloei komt. Zo was daar eerder dit jaar ineens een sojaplant die hun eigen verwachtingen overtrof: de zaadjes hadden meer dan 26,6 procent dierlijk eiwit geproduceerd. Dat was vier keer zoveel als ze zelf hadden gehoopt, schreef Moolec in juni in een persbericht.

Hoe laat je een plant dierlijke eiwitten maken en worden dit soort boontjes ooit vleesvervangers? Je leest het hele artikel in het dubbeldikke winternummer met nieuwe vormgeving. Nu in de winkels of eenvoudig online te bestellen via de knop hieronder.

Tekst: Anouk Broersma

Beeld: Moolec

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!